Yürüyüşüm Levhada Saplanmış Oklar Gibi Hedeflerine Ulaştı

Michelangelo’nun sözlerinden biri olan “Yürüyüşüm levhada saplanmış oklar gibi hedeflerine ulaştı”, insan yaşamının kaçınılmaz akışına ve yaşlılığın yaklaşan gölgesine dair çarpıcı bir şiirsellik taşıyor. Bu söz, yalnızca birkaç kelimeyle insan varoluşunun geçiciliğini, zamanın geri dönüşsüz akışını ve yaşamdaki her bir anın belirleyiciliğini berrak bir metafor aracılığıyla gözler önüne seriyor.

Michelangelo’nun ifadesindeki temel metafor, yaşam yıllarının yaydan fırlatılmış ve sonunda hedeflerine ulaşarak levhaya saplanmış oklar şeklinde betimlenmesidir. Burada “ok” insanın geçtiği zaman dilimlerinin, yaşanan günlerin ve alınan kararların sembolü haline getiriliyor. Ok, bir kez yayı terk ettiğinde artık geriye dönmek mümkün değildir; uçuşu geri alınamaz, seyri değiştirilemez. Yıllar da böyledir: Bir kez yaşanmaya başladıklarında, durdurulamaz bir şekilde ileriye, kaçınılmaz sona doğru akarlar.

“Levha” ise burada yaşamın amacı, varış noktası ya da nihai sonu, menzili anlamına gelmektedir; kimi için yaşlılık ve bilgelik, kimi için ise ölümün kendisidir. Bu nişan levhası, hayat yolculuğunun nihai durağıdır ve her ok, yani her yıl, sonunda ona saplanır. Michelangelo’nun bu metafor kullanımı, yalnızca zamanın akışını değil, aynı zamanda insanın kendi yolunu nasıl seçtiğine, hayatının yörüngesini nasıl belirlediğine de ışık tutar.

Bu söz, zamana dair kaçınılmaz bir gerçekliği hatırlatıyor: Zaman, yaydan fırlatılmış ok gibi ileriye akar ve geçmişe dönmek mümkün değildir. Hepimiz, çocukluk ve gençlik yıllarımızdan başlayarak, bilinçli ya da bilinçsiz bir şekilde oklarımızı fırlatıyoruz. Her geçen yıl, her alınan karar, hayatımızın bir başka yönünü şekillendiriyor; oklarımızın hedefini belirliyor. Bir gün geldiğinde, oklar levhada saplanıyor, yolculuk tamamlanıyor ve geriye dönüp bakış başlıyor.

Zamanın bu geri dönülmezliği, insana hem bir aciliyet hissi hem de bir kesinlik duygusu verir. Michelangelo’nun sözünde, yaşananların ve kaçırılanların artık değiştirilemeyeceği, geçmişin sabit bir biçim aldığı mesajı açıkça yer alır. Her bir ok, saplandığı yerde kalır; yaşananlar, alınan kararlar ve yapılan seçimler, bir daha geri çevrilemez bir şekilde kaderimizi belirler.

Metaforun bir diğer çağrışımı da, yaşamın yönünü ve anlamını sahiplenmeye yapılan vurgudur. Okun yolculuğu, kişinin kararları ve eylemleriyle şekillenir. Her gün, her yıl, her an, bir başka okun yaydan çıkışı gibidir. Bilinçli ve amaçlı yaşayan kişiler, oklarının hedefini seçme gücüne sahiptir. Elbette nihai son, yani levhaya varış, herkes için kaçınılmazdır; ancak bu yolculuğun nasıl şekillendiği, hangi yollardan geçildiği ve hangi hedeflere varıldığı kişisel tercihlere bağlıdır.

Hayatlarını aktif şekilde yönetebilenler, oklarının yörüngesini dikkatlice belirleyerek, potansiyellerini en iyi şekilde gerçekleştirebilirler. Her birey, zamanı dolmadan kendi yaşamının izini, anlamını ve hedeflerini seçmekle sorumludur. Bu, insanın özgür iradesine ve yaşam biçimine bir övgü olarak da okunabilir.

Yaşamın ileri safhalarında, özellikle yaşlılıkta, insanların çoğu bir bilanço evresine girer. Bu evre, geçmiş yılların ve seçimlerin değerlendirilmesiyle geçer. Saplanmış oklar gibi, yıllar geriye bakıldığında net bir biçimde seçilir: Hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığı, doğru yolların seçilip seçilmediği sorgulanır. Michelangelo’nun sözü, bu düşünme ve değerlendirme anının önemini vurgular.

Burada önemli olan, bireyin kendi yaşamına nasıl baktığı ve geçirdiği yılları nasıl değerlendirdiğidir. Yaşamın sonunda, yapılanların nesnel bir ölçütü yoktur; her birey, kendi yaşamının değerini ve anlamını sübjektif olarak takdir eder. Hayat, kaçınılmaz biçimde hedefe ulaşırken, yaşananların anlamı ve değeri, kişinin kendisiyle kurduğu ilişkiye bağlıdır.

Okların yaydan çıkışı ve levhaya saplanışı, insan yaşamının hem kaçınılmazlığını hem de bilinçli seçimin gücünü aynı anda barındırır. Her birimiz, yaşadığımız sürece kendi yolumuzu, kendi yönelimimizi belirleriz. Ancak bir noktadan sonra, oklar saplanmış ve yollar tamamlanmıştır. Bu, insanı zamanın sınırlılığı karşısında bilinçli ve amaçlı yaşamaya teşvik eder.

Her seçim, her yapılan, hem anın hem de geleceğin şekillenmesinde bir iz bırakır. Bilinçli yaşayanlar, sonunda kendi “levhalarına” memnuniyetle bakma ayrıcalığına sahip olabilirler. Hayatın akışı, kaçırılan fırsatlarla birlikte, yapılanların da toplamını sunar.

Bu metafor, günümüz insanına da önemli mesajlar taşır. Modern çağın hızında, zamanın geri dönüşsüz akışını fark etmek ve her günü anlamlı bir şekilde yaşamak giderek daha zor hale gelmiştir. Michelangelo’nun sözleri, bireylerin yaşamlarının farkına varmasını ve bilinçli seçimler yapmasını teşvik eder. Her yıl, her an, yaydan çıkan bir başka ok gibi, geri dönülmez bir biçimde ilerler.

Hayatın sonunda, her birey kendi oklarının izini, seçimlerinin sonuçlarını ve yaşananların anlamını değerlendirme şansına sahip olur. Bu, insanın kendi yaşamına sahip çıkması, yön vermesi ve potansiyelini gerçekleştirmesi için bir davet niteliğindedir.

Michelangelo’nun “Yürüyüş yıllarım levhada saplanmış oklar gibi hedeflerine ulaştı” sözünde, insan varoluşunun kaçınılmazlığı kadar, insanın hayatını bilinçli ve amaçlı şekilde şekillendirme gücü de saklıdır. Bu söz, zamanın geri dönüşsüz akışını, yaşananların sabitliğini ve yapılanların değerlendirilmesini bir metaforla özetlerken, aynı zamanda her bireye hayatını anlamlı ve bilinçli şekilde yaşama sorumluluğu yükler.

Günün sonunda, yaşamın levhasına saplanmış oklar gibi, yıllarımızın izini ve anlamını bizler belirleriz. Kaçınılmaz sona doğru ilerlerken, her birimizin amacı, kendi potansiyelini gerçekleştirmek ve yaşadığı hayatı memnuniyetle değerlendirmektir. Michelangelo’nun bu derin sözü, insanı hem zamana karşı uyarır hem de yaşamın her anına sahip çıkmaya çağırır; çünkü yaydan çıkan oklar gibi, zaman bir daha geri gelmez ve her birimizin yönünü, hedefini ve anlamını kendi seçimlerimiz belirler. Böyle buyuruyor Gerontoloji, bizden söylemesi…