DUAYEN

Parselasyon

Y. Mimar ERCAN EVREN

Zaman zaman yazdığım teknik yazıların sizleri sıktığını tahmin ediyorum. Ancak şunu da biliyoruz ki “Arz talebe bağlıdır”. Halk doğru bilgilerle donatılmadıkça, arz da kaliteli olmayacaktır. Türkiye’miz maalesef her gün biraz daha çirkinleşmekte, durum tahammül edilemez bir hal almaktadır. Arabesk saraylar, camiler, adalet sarayları derken İstanbul’daki Merkez Bankası bütün bunlara tüy dikti. Sadece şehirler değil, kasabalar köyler de hızlı bir şekilde çirkinleşiyor. Korkuteli’nden, Manavgat’tan geçerken içimden gözlerimi kapatmak geliyor. Bu kadar yozlaşmanın temelinde cehalet yatıyor. İşin ehliyetsiz kimselerin elinde olmasının da ayrı bir sorun olduğu muhakkak. Devletin inşaattan sorumlu kurumu TOKİ’nin yaptıkları da daha farklı değil. Bunları yaratan da herhalde, eğitimin çok kötü olmasıdır diye düşünüyorum. Halbuki inşaatın bu kadar çok olduğu bir ülkede bir çok yeniliklerin, icatların ve güzelliklerin olması ümit edilirdi. Bocelli konseri için İtalya’nın bir kasabasına giden sevgili Şevket Altındal’a İtalya’yı nasıl bulduğunu sormuştum. Şöyle cevap vermişti: Aradım aradım çirkin bir tek şey bulamadım. Bizler için ne büyük hayal değil mi?

Şehirlerimizin çirkinleşmesindeki temel nedenlerden biri de parselasyon. Kat Mülkiyeti kanunu çıkmadan (1965); hisseli tapular meydana getirmemek için, küçük parseller yapılır ve binalar yol kenarına sırayla dizilirdi. Ben buna “kaşar peyniri” dilimleri adını takmıştım. Maalesef kanun çıktıktan sonra da bu alışkanlık devam ediyor. Hâlbuki insanlar artık hisseli değil, müşterek mülk sahibi oluyorlar, komşu oluyorlar. Bu husus parselasyona dolayısı ile mimariye yeni ufuklar açabilirdi. Monotonluktan kurtulup daha esnek, mekânsal kompozisyonlar yapılabilirdi. Maalesef “Benim oğlum bina okur, döner döner yine okur.”

Sizlere yine; geçen haftaki “Eğitimde Taşımacılık” yazımda işlediğim, 160 000 m2.- 1000 konutlu (~4000 kişi) üniteyi örnek olarak vermek istiyorum:

Resim A: parseller ~16 000 m2 – 150 daire (7 parsel) Daha esnek ve mekânsal parselasyon

Resim B: parseller ~1 875 m2 – 18 daire (56 parsel) Monoton parselasyon

Genelde böyle parselasyonlarda ilkokul yeri pek ayrılmıyor. (Okul arsalarında büyüklük öğrenci başına 30-40 m2 olmalıdır. Bizde ise bu miktar en fazla 10 m2 civarındadır). Tabii Bu uygulama, rantı % 10 kadar artırıyor.

Bütün bunlar bilinen şeyler ama maalesef uygulanmıyor. Bunun bedelini hayatımızla, kalitemizle ödüyoruz.