DUAYEN

Metot (Usul)

 Daha önceki yazılarımda; Tüm yeni akımlara öncülük etmiş olan, Montaigne den bahsetmiştik.  Bu yazımda da modern felsefenin babası Descartes’ tan ve onun         “ Metot üzerine söyleşilerinden” bahsetmek istiyorum.

Bir işi yapmak tabii önemlidir. Ancak metot yapılan işin daha iyi daha verimli ve faydalı olmasını sağlar. Bunu bir örnekle anlatmak istiyorum. Lise yıllarında atletizm yapardım ve yüksek atlamada başarılı idim. Makasla atlama tekniği ile 145 cm. lik derecemle okul ikincisi olmuştum. O günlerde dünya rekoru 160-170 cm. civarında idi. Seneler sonra bu rekorun sırt üstü tekniği (Fosbury Flash) ile 200 cm. me günümüzde de binme tekniği (Sdaddle) ile 245 cm. me çıktığını gördük. Bu bizim gibi makaslama tekniği ile atlayanlar için inanılmaz bir olaydı. Bu bir metot meselesiydi ve artık makasla ve sırt üstü atlayanların bir derece almaları mümkün değildi. Bu tarımda, sanayide, eğitimde, hukukda hemen her şeyde böyle. Doğru ve ileri metot kullanmadığınız zaman; o işi yapmış olsanız da, başarılı olamıyorsunuz. Geçen gün Şikago öğretim görevlisi Prof. Dr. Ufuk Akçiğit’ ten ABD deki Üniversiteler hakkında bir söyleşi dinledim.  Eğitim metodunun Türkiye’deki gibi olmadığını gördüm. Örneğin, öğretim görevlileri standart maaş almıyorlarmış. Araştırmalarına, makalelerine kısaca performanslarına göre değerlendiriliyorlarmış. Bu da tabii verimi artırıyor, liyakati ve çalışmayı öne çıkartıyor. Yani, eş dost akraba falan işe alınmıyormuş. Bir sürü üniversite inşa etmek ve içini öğrenci ile doldurmakla bu iş bitmiyor. Sayın Akçiğit gibi uzmanlardan bilgiler alarak yeni metotlar üretmemiz gerekiyor. Yoksa 160 cm. mi geçmemiz mümkün değil.

René Descartes (1596-1650) bir Fransız filozof, matematikçi ve yazardır. Hayatının büyük bir kısmını Hollanda’da geçirmiştir. Modern felsefenin kurucusu olarak kabul edilir. Matematiğe de büyük katkılarda bulunmuş, Kartezyen koordinat sisteminin ve analitik geometrinin temellerini atmıştır. Descartes aynı zamanda bilimsel devrimdeki anahtar kişilerden biridir. Kendisinden önceki filozofların otoritesini ve kendi algılarının kesinliğini kabul etmeyi reddetmiştir. Descartes en çok “Düşünüyorum öyleyse varım” cümlesiyle tanınır. 19, yy da Varoluşçuların bu cümleyi “ Varım öyleyse düşünüyorum” şeklinde değiştirdiklerini hatırlatmak isterim.

Descartes Metot üzerine konuşmaları 1637  Tarihinde yayımladı. İlk yayımlanan eseridir. Diğer eserleri şunlardır: Meditasyon (642), Felsefenin İlkeleri (1647), Ruhun Tutkuları (1649). Ölümünden sonra basılan eserleri ise şunlardır: Compendium Musicalea, Déscartes’ın Dehası veya Işık İncelemesi, Déscartes’ın Mektupları, Déscartes’ın İnsan ve Cenin Oluşumu Üzerine İncelemeleri, Usun Yönetimi için Kurallar.

“Metot Üzerine Söyleşi”ye daha kapsamlı bakınca, Descartes’in artık sadece nesilleri temsil etmediğini, yüzyılı ve bazı açılardan da; zihnin ilerlemesini belirlediği için,  modern zamanları temsil ettiğini görürüz.

 “Metot Üzerine Söyleşi” bir düşüncenin biyografisidir. Descartes bize; birçok deneme yanılmadan sonra, “BİLGİYİ” onsuz yaşayamayacağı bir iyilik olarak belirledi. Buna kitaplarda öğrendiği tüm kavramları reddederek başladı ve dört evrensel kural çizdi:

  • Hiçbir şey; çok açık değilse, doğru kabul edilemez
  • Çözmek istediğiniz büyük parçaları mümkün olduğu kadar küçük parçalara bölün ve öyle çözmeye çalışın..
  • Her zaman basitten bileşiğe gidin.
  • Hiçbir şeyi ihmal etmeden, tam ve genel incelemelerle dolu, tekrarlanan deneyler yapmalısınız

Yalnız birinci kısmı yedi bölüm olan bu eserin hepsini burada anlatmak imkânsız olduğu için yazımı burada kesmek istiyorum. Amacım Metodun; ilerleme ve gelişme için, ne kadar önemli olduğunu vurgulamaktı.

Bu gün yazımı bitirdiğimde Sayın Cumhurbaşkanımızdan Karadeniz’de bulunan doğalgaz müjdesi geldi. Konumuzla çok ilgili olduğunu düşünüyorum. Eğer bundan sonraki süreç doğru metotlarla yürütülmezse bu sevinç verici haber ülkenin felaketi olabilir. Doğal kaynakların devletleri rehavete sürüklemesi kötü sonuçlar doğurabiliyor (Hollanda hastalığı - Doğal kaynak laneti). Geçen akşam Bloomberg kanalında Sayın Ege Cansel ve Prof. Dr. Asaf Savaş Akat bu konuyu örneklerle çok güzel anlattılar. Meraklılarına dinlemelerini öneririm.

Yayın Tarihi
24.08.2020
Bu makale 1227 kişi tarafından okunmuştur.
Bu Haber İçin Yorum Yapın
NOT: E-Mail adresiniz web sitemiz üzerinde yayınlanmayacaktır.
CAPTCHA Image
Bu makaleye ilk yorumu yazan siz olun.

Yazara Ait Diğer Makaleler

Çerez Kullanımı

Kullandığımız çerezler hakkında bilgi almak ve haklarınızı öğrenmek için Çerez Politikamıza bakabilirsiniz.

Daha Fazla

Arama Yap!