DUAYEN

Enerji

Y. Mimar ERCAN EVREN

Bundan önceki yazılarımda daha çok şehircilikten ve mimariden bahsettim. Bu yazımda enerjinin öneminden söz etmek ve mukayeseli bir yorum yapmak istiyorum.

Ülkemiz petrol zengini bir ülke olmadığı için enerji için dışardan petrol ve gaz almak mecburiyetinde kaldığımızı hepimiz çok iyi biliyoruz. Yine çok iyi biliyoruz ki bütçemizin bu kadar açık vermesine sebep olan enerji ithalatımızdır.

Türkiye’de yılda 326 Twh (Teta-Watt-Saat- Milyar kwh.) enerji tüketilmektedir.

Bunların:

% 35 i kömürden
% 25 i doğal gazdan
%20 si hidroelektrik santrallardan
%5 i güneşten
%10 rüzgârdan
%5 i diğer kaynaklardan

Akkuyu nükleer santralına gelince, 20 milyar $’ ra Ruslara yaptırılıyor. 20 yıl Ruslar işletecek sonra tesise % 51 ortak olacak. Uranyum Rusya’dan satın alınacak. Atıklar henüz problem. Tehlike riski az olmakla beraber her zaman var. Tesis, tükettiğimiz enerjinin ancak %10 nu karşılıyor (35 Twh).

Deprem tehlikesi nedeniyle 2000 yılından önce inşa edilen binaların çoğunun yıkılıp yeniden yapılması gerekiyor. Tahminlere göre bu miktar mevcut yapıların 1/5 oranında. Bu da 30 milyon konut (Türkiye’nin ~ mevcut konut sayısı) / 5 = 6 milyon konut eder.

Benim tasarladığım konut projelerinde, 40 dairelik bir binaya ~700 m² güneş enerji paneli düşüyor. Yani 1 daireye 17,50 m² panel. Bu panelin günde ürettiği enerji ise: 17,50 m²x150 w/h (1 m² nin saatte ürettiği enerji)x5 saat güneş= ~13 000 wh/gün -13 Kwh/gün – 4 745 kwh/yıl (Bir dairenin günlük ihtiyacını 7 Kwh/gün – 2 500 kwh/yıl karşılıyor). 6 milyon konutun ürettiği enerji toplam olarak 28 Twh/yıl yapmaktadır. Bu miktar ise Akkuyu nükleer santralının ürettiği enerjiye çok yakındır.

Panellerin mimari ile beraber çözülmesi, hem estetik yönünden hem de kullanım tasarrufu bakımından çok faydalı olmaktadır.

6 milyon konut Türkiye’de öyle veya böyle muhakkak yapılacaktır. Ya binlerce insan öldükten sonra ya da önlemi zamanında alınarak insanlar ölmeden. Enerji işi de bu arada inşaatlarla beraber çözümlenebilirse; nükleer riski almadan, bir nükleer santral da kazanmış oluruz.. büyük bir iş olarak ortada duruyor. Japonya dâhil pek çok ülke inşaatlarda güneş enerjisini zorunlu tutuyor veya teşvik ediyor. Uluslararası çalışmalar yapılması faydalı olabilir. Yeni inşaat ve mimari sistemlerini araştırmak gerekiyor. Aslında bu, ülke için bir fırsat. İyi değerlendirilmez ise zamana, paraya kısaca Türkiye’ye yazık olur.

Not: Fiyat konusunu üretici firmalardan araştırıyorum. Önümüzdeki hafta daha kapsamlı bir kıyaslama sunmayı düşünüyorum. Tabii bu bir bilimsel makale değil. Amacım, Türkiye’de binlerce konut yapılırken bu konuya da dikkati çekmek.