GERONTOLOJİK BAKIŞ

Gerontolojide Yeni Mezunlar

PROF. DR. Phil. Habil. İSMAİL TUFAN

Yaşlılık genellikle eskime, bayatlama, zamanın gerisinden gelme gibi düşünceleri de çağrıştıran bir kavramdır. Genellikle bunu söyleyince karşı gelenler özellikle bu çağrışımların etkisiyle refleks tepkisiyle “hayır” diye bağırır ve bizler bıyık altından gülümser geçeriz.

Bunda sakıncalı bir şey yoktur. Kavramlar çağrışım yaratsın diye icat edilmiştir. Asırlardan beri nesilden nesile aktarılan düşünceleri, duyguları, davranışları birkaç yılda ortadan kaldırmayız. Yaşlılık kartlaşma, gerileme, esnekliğin yitirilmesi olarak tasavvur edilir. Fakat insan kendisi orta yaşlara eriştiğinde bütün bunların değişmesi gereken saçmalıklar olduğunu idrak etmeye başlar. Sonra tekrar bunları unutup günlük yaşamın stresine kendini kaptırır.

Bizim gerontolog olarak görevimiz insanlara ve topluma yaşlılığa ilişkin doğru bilgileri aktarmaktır. Yaşlılık ne kapkara ne de tozpembe bir yaşam dönemi olarak tasavvur edilmelidir. Her yaşam döneminin kara ve pembe renklerle boyanacak özellikleri dikkate alınmalıdır. Yaşamının baharında cep telefonuna gelen bir mesajla sevgilisi tarafından terk edildiğini anlayan bir gencin yaşamı nasıl kararırsa, yaşlılığın da böyle karalara büründüren anları vardır. Mesela elli yıllık eşiyle zaman zaman saç baş yolacak kadar münakaşaya tutuşan bir yaşlının eşinin arkasından duyduğu hüznü kelimelerle anlatmak güçtür.

Ama gençlik aynı zamanda aydınlık günlerin de bolluğu ile dikkat çeken bir yaşam dönemidir. Genç insanın sınır tanımayan hayalleri vardır. Fakat yaşlının da sınırlı olan hayalleri daha az önemli değildir. Gençler çoğu gerçekleşmeyecek olan hayallerinin yerine yenilerini koymada zorluk çekmez. Bu sefer olmadıysa bir daha ki sefere olur! İnsan yaşlandıkça zamanın kıymetini anlar. Genellikle de çok geç anlar. Geç anladığı için değişemez ve değiştiremez.

Değişim bizim mesleğimiz gerontoloji için en gerekli şeydir. Gerekli olduğu kadar da normal bir şeydir. Sürekli kendimizi yenilemek, ilerlemek ve efektif olarak çalışmalarımızı sizlere aktarmak isteğiyle hareket ediyoruz. Gerontoloğun sloganı olsa, ben “değişim” kavramını teklif ederdim. Değişmeyenler çağın gerisinden koşarlar. Başkalarının hayatını yaşarlar. Kendi hayatlarını değil!

Gerontolojinin en önemli hedefi, ömür boyu yaşlanan insana kendi hayatını doyasıya yaşatması için fırsat yaratmaktır. Maddi ve manevi fırsat alanlarını yapılandırmak, bu alanlarda “top koşturması” için bu alanlara girmesine olanak tanımaktadır. Bu yüzden “oyun alanı” olarak tarif ettiğimiz yaşam alanlarını yaşlıların özelliklerine göre uyarlamanın çarelerini arıyoruz.

Değiştirirken değişiyoruz. Değişirken ileriye gidiyor, daha iyisini yapmak için çıtayı biraz daha yükseltiyoruz. Konumuz yaşlanma, yaşlılık ve yaşlı insandır. Bu kavramların sınırladığı alanda değişim yaratmaya çalışıyoruz. Bu arada bir hayli işi de başardık. Gerontoloji 2006 yılında kuruldu ve 2009 yılında eğitim ve öğretime başladı. Gerontoloji Bölümü henüz kurulmadan önce 2005 yılında başlayan ‘Yerelden Merkeze’ uygulamalı projeleri ile Aydın ve Nazilli’de yaşlanma ve yaşlılığa olan bakış açısını değiştirdi. Bu projelerin ülke genelinde uygulanmasına öncülük ettik. Bir tarih yazdık ve yazmaya tüm hızımızla devam ediyoruz. Merak edenler bilgiden kaçamaz. 2021 mezunlarımızı yolcu ettik.

İlk uçakların mekanik kanatlı bisikletler olduğunu hatırlayalım. Hiçbir şey gökten zembille inmiyor. Alın teri, uğraş ve bilgiye bir cesareti eklemek gerekiyor. Uluslararası Sosyal ve Uygulamalı Gerontoloji Sempozyumu ile İlk defa 2005’te dünyaya açıldık. Uluslararası Sosyal ve Uygulamalı Gerontoloji Sempozyumu 2022 yılında onuncu kez yine Antalya'da düzenlenecek. Bu sefer hepsinden iyisi olsun istiyoruz. Hummalı çalışmalarımız devam ediyor. Gerontolojiye ivme daha katmaya devam ediyoruz. Çünkü yaşlılık problemleri çoğalırken, yaşlılığın potansiyelleri de çoğalıyor. Gerontoloji alanında hedefimizi yaşlılık sorunlarına çözüm ve yaşlılığın potansiyellerden yararlanmak, olarak belirledik. İnsanımıza ve ülkemize yeni mezun gerontologlar hayırlı olsun…