Yiğidi kılıç kesmez

“Uzanıp da kara taşa/Vurma sakın yavru kuşa/İncitirsen bir gönülü/Kınadığın gelir başa…”

Yaratılanlar arasında en şereflisi, fakat en acımasızı insandır. Meleklerin önünde eğildiği Âdemoğlu kendi neslinden geleni sevip yüceltirken, aynı zamanda da zorda bırakmayı, dara düşürmeyi sonradan sanat haline getirmiştir. Kardeş kardeşten mal kaçırma bir tarafa, onun canına kast etmede bile beis görmez hale düşmüştür. Nefsanî arzuların öne çıkmasıyla, şeytanı düşünceli zalim yaratıklar zuhur etmiştir adeta. Acıma duygusunu yitirenlerin, nasırlaşmış yüreklerinde merhametten eser bulunmaz zaten. Eskilerde çocuk sayısı fazla aileler, geçim derdinden dolayı eli iş tutan erkek evladını hali vakti yerinde olan kişilerin yanına belli bir bedelle ırgat (azap) olarak yerleştirirlerdi.

Meselimizin kahramanı Çelebi de bunlardan birisidir. Uğruna bütün belaları bertaraf ederek, kınalı kekliğinin parmağına yüzüğünü takmayı başarmıştır en sonunda. Ancak; bereketli bir harman mevsimi çıkmıştır karşısına, nişanlısı Elif’le kaynanası Hatçe’nin çeç elemeye geldiğini gören Çelebi, utandığından elindeki yabayla süpürgeyi malamaya saklayarak sevdiğini seyretmeye dalar. Bunu fark eden mal sahibi “süpürsene lan!” dediğinde, delikanlı; “yavuklumla anası gitsin de öyle ağam” der. Vicdanı taştan katı adam “hem don olacaksın, hem de kıça değmeyeceksin he!” deyince, Çelebi’nin burnundan oluk gibi kan boşalır birden. Tepesinin üstüne çakılan yiğide, onca çareler aranmasına karşın üç ay sonra ruhunu teslim eder.

“Deveyi tuz öldürür /sürmeyi göz öldürür/yiğidi kılıç kesmez/bir acı söz öldürür.”(Karacoğlan)

Dil yarası

Ne merhem kar eyler ne sargı tutar

Bendeki bu yara dil yarasıdır

Ölürsem kabrimde ot olur biter

Bendeki bu yara dil yarasıdır

Bulutlar toplanıp toprağa küstü

Bahtımın üstüne kara yel esti

Ne hançer saplandı ne kılıç kesti

Bendeki bu yara dil yarasıdır

Kaşları mavzerdir kirpikler mayın

Gözleri katlime edilmiş tayin