Dr. Şahin Gümrü’nün “Evlilik El Kitabı” Üzerine  

O benim Akdeniz Koleji Fen Lisesinde okul-aile birliğinde eğitimle, bilimle yakından ilgilenen, yönlendiren aydın ve ilgili velilerimizden biri olarak aklıma yerleşti. Sonrasında ilişkimiz bitmedi, bu kez ANTÇEV’de yollarımız birleşti. Yine çağdaş eğitimle, bilimle ilgili bir sivil toplum örgütünde ve ekonomileri kısıtlı çocuklara eğitim-öğretim bursu veren bir kurumda birlikte çalışıyoruz. Bunu zevkle, onurla, gururla yapıyoruz. 

Doktorum, Şahin Gümrü, olgun, bilgili, donanımlı, topluma adanmış kimliği ile toplumu olumlu yönde etkileyen bir kimlik olarak hafızalarda yerini almıştır. Topluma karşı sorumluluklarını bilen, onları yerine getirmek için ne özveri varsa gösteren bir ağabey-kardeştir. Bugün ele alıp değerlendireceğim konu, onun küçük oylumlu, ama bence çok anlamlı, hele içinde bulunduğumuz koşullarda çokta gerekli olan bir çalışması ile ilintili olacak. Bir kitap bu. Adı “Evlilik El Kitabı”. Adı üzerinde bir el kitabı. Elden ele dolaşması gereken, defalarca okunması gereken, ele avuca sığacak, dersler içeren, kısadan hisseleri olan, örnekler içeren, evlilik ortamından, imza atıldıktan, hukuksal bağlantı sağlandıktan sonra mutlu olmanın yollarını öğreten, ilkeler sunan, bir sağlıkçı olarak konuya sağlıklı açıdan yaklaşan bir kitap bu. Boyu küçük, içeriği büyük, söyledikleri çok bir kitap. Öncelikle bir yazar olarak Dr. Şahin Gümrü’yü içtenlikle kutluyorum. Duyarlılık budur, bu olmalıdır diyorum, Gümrü imzasını taşıyan, sağlık ve bilgelik içeren kitapların ardının arkasının gelmesini gönülden diliyorum. 

Kitap, Dr. Şahin Gümrü’yü tanıtan kısa bir özgeçmişle başlıyor. 

1941 yılında Antalya iline bağlı Demre İlçesinde doğan doktor-yazar Şahin Gümrü, Demre’de “Köşkerler İlkokulu”nu ve Finike Ortaokulu’nu bitirmiş, Antalya Lisesi’nde

parasız yatılı, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde askeri öğrenci olarak okumuş, devlet babanın kimsesizlerin kimsesi olması ilkesinden yararlanmış. Kendini yetiştirmiş. Yaşam boyu yaptığı hizmetlerle toplum hizmeti yaparak bunun karşılığını vermeye, sağlık alanında halka yardımcı olarak ödemeye çalışmış, Ağrı Patnos’ta kıta tabipliği yapmış. Gülhane Askeri Tıp Akademisi’nde (GATA’da) asistanlık süresini tamamlamış, Kıbrıs Girne’de ve İzmir Asker Hastanelerinde genel cerrahi uzmanı olarak çalışmış. Antalya’da Kumluca, Finike ve Kemer ilçelerinde bulunan devlet hastanelerinde genel cerrah ve yönetici olarak çalışmış. Yaşam boyu öğrenmeyi ilke edinmiş, gereğini yapmıştır. Halkevleri Genel Merkezi’nde, “Toplum Önünde Söz Söyleme Sanatı” kurslarını bitirerek o alanda eğitmen olmuştur. Her nerede yaşadıysa, orada “Etkili Konuşma ve İnsan İlişkileri” konusunda kurslar düzenlemiş, dersleri ile yüzlerce kursiyere örnek olmuştur. “Söz Adamı” adlı derlemesi 2005 yılında yayımlanmıştır. Okumaya, öğrenmeye doyamayan Dr. Şahin Gümrü, 2008 yılında Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Halkla İlişkiler bölümünü bitirmiştir. Yaşam devam ettiği sürece öğrenmeyi ilke edinen doktorumun ileti adresi “sahingumru@yahoo.com” dur. Bence o, bizzat kendisi “söz adamı”, “söz eri”dir. Arkadaşı, dostu olduğumuz için şanslı, ayrıcalıklı olduğumuzu düşünüyoruz. İyi ki yaşamda yollarımız kesişmiş diyoruz.   

Kitabın başında değişik ünlülerden alıntılar var. 

ABD’li düşünür Benjamin Franklin (1706-1790), “Anlaşan karı-koca hayatı kadar güzel bir şey olamaz.”  

* İtalyan yazar Luciano De Crescenzo (1928-2019), “Biz tek kanatlı melekleriz, ancak birbirimize sarılırsak uçabiliriz.”

* Ünlü İngiliz yazar William Shakespeare (1564-1616), “İnsan sevmeye başladı mı, yaşamaya da başlar.’’

* ABD’li yazar Tom Robbins (1932) “Mükemmel aşkı yaratmak yerine, aramakla zaman kaybediyoruz.”

* İskoç yazar Alexander Chalmers (1759-1834), “Mutluluğun temel koşulları; yapacak bir işe, sevecek bir eşe, umut dolu bir geleceğe sahip olmaktır.”

* ABD’li yazar Jo Coudert (1923-2015), “Aşkın aritmetiği tektir: İki yarım bir bütünü oluşturmaz, sadece iki bütün bir bütünü oluşturur.” (1+1 = 1)

* Hintli düşünür Osho (1931-1990), “Sana ruh üflendiğinde bir kadının karnındasın, ağladığında bir kadının kucağındasın, âşık olduğunda bir kadının kalbindesin. Ona güzel davran...” diyerek düşünceleriyle Doktor Gümrü’nün kitabına katkı koyuyorlar.  

Kısa, küçük oylumlu kitap, “ilk söz” ve “son söz” dışında dört bölümden oluşuyor. Bölüm başlıkları, “Evlilikte İkili İlişkiler”, “Küçük ama Önemli”, “Evlilik ve Cinsellik” ve “Geçimsizlik ve Boşanma”  adlarını taşıyorlar. 

Birinci bölümde yazar, sevimli (sempatik) olmamızı, başkalarını da mutlu etmeye çalışmamızı, gerçekten ilgi göstermemizi, gerekli koşullarda övmemizi (takdir etmeyi bilmemizi), iyi bir dinleyici olmamızı, dinlemesini bilmemizi, tartışmamamızı, acele karar vermememizi, hatalarımızı kabul etmemizi, özür dilemesini bilmemizi, eleştirmek yerine yapıcı olmamızı öneriyor, örneklerle açıklıyor. Yaşamı güzelleştirmek adına olaylara pozitif (olumlu) bakmanın yararına vurgu yapıyor. 

İkinci bölümde “Küçük şeylerin büyük fark yaratabileceğini söyleyerek, küçük günahlara yönelmememizi salık veriyor. 

Üçüncü bölümde, evlilik ve cinsellik üzerine tespitler yaparak, öğütler veriyor, “cinsel heyecan” ve “üreme ve sevişme” konusunda çeşitli telkinlerde bulunuyor. Son bölümde çözümlenemeyen sorunlar ortaya çıktığında geçimsizlik ortaya çıktığında boşanma konusu üzerinde duruyor.    

Başlarken şunları söylüyor:  

Evlilik insanlığın en eski kurumudur. Aile önemli ve bütün dinlerde kutsaldır. Toplum hayatının temeli, çağdaş aile yaşamıdır.

Eş seçimi hayattaki en önemli karardır. Mutluluk, büyük ölçüde doğru eş seçimine bağlıdır. Hayatımızı en çok etkileyecek kişi, eşimizdir. Eşimiz eşitimiz, yoldaşımız ve dert ortağımızdır.

“İyi bir eş hem sevgili, hem arkadaş hem de hayatın ortağıdır.” İskoç yazarı Samuel Smiles (1812 - 1904)

İyi bir eşe sahip olmak büyük şanstır. Evlenmeden önce gözümüzü dört açalım. Ölünceye kadar geçineceğimizi, yoruluncaya kadar arayalım. Çılgınca sevsek de, akıllıca seçelim.

Evlilik hayattaki en önemli olay, bilim ve sanattır. Hayatımızı evlilik kadar etkileyen başka bir olay yoktur. Evlenmekle, sevgimizi ve soyumuzu o kişiyle sürdürmeye karar verdiğimizi tescil ettiriyoruz. Evlilik yalnız medeni durumumuzu değil, hayatımızı da değiştirir.

“Doğum ve ölüm olayları, evlilik kadar önemli değildir.” ABD’li gazeteci Dorothea Dix (1802 - 1887)

Evlilik, bir erkekle bir kadının birlikteliğiyle kurulur. Kadın ve erkek birbirlerinden tamamen farklı yaratılıştadır. Evlilik, iki farklı cinsin uzlaşarak bir arada yaşama sanatıdır.

“Bir aileyle bir krallığı yönetmek arasında pek büyük bir fark yoktur.” Fransız yazar Montaigne (1533 - 1592)

Evlenmiş olmak için evlenmek tehlikelidir. Nikâhta keramet olduğu söylemi doğru değildir. 

“Geçinemezsek boşanırız” düşüncesi yanlıştır. Boşanmak, evlenmek kadar kolay değildir. “Her şeye rağmen geçiniriz” diyebilenler evlenmelidir.

Evlilik sadakat yolculuğudur. Sadakat, evlilikte başarı ve mutluluğun önkoşuludur. Aile en büyük mutluluk kaynağıdır. Kadınla erkek arasında mükemmel dostluk sağlayacak tek kurum

ailedir. Mutlu evlilik için, karı-koca iyi arkadaş olmalı ve birbirlerinin hayatını güzelleştirmeye çalışmalıdır.

İnsan tek başına yaşayamaz. Evlilik, yalnızlık hastalığının tek ilacı ve cinsler arasındaki en iyi ilişki tarzıdır. Dünyada aşkın katıldığı kadar tatlı başka bir şey yoktur. Evlilik, sadakat yemini etmek demektir. Mutlu evlilik için, eşlerin her biri bu yemine sadık kalmalıdır. (Evliliğin üç S’si: Sevgi, Saygı, Sadakat’tir.)

“Aşkın en güzel yanı, mutlu olmak için edilen yemindir.” Fransız düşünür Alain (1868 - 1951)

Aile hayatı bizi insanlarla bir arada yaşamaya zorlar. Aile içi ilişkiler, diğer insanlarla ilişkilerin göstergesidir. Ev hayatındaki olumsuzluklar, hayatın her alanını etkiler. Evi ile barışık olmadan, işinde başarılı olmuş insan yoktur.

Evlilik çok ciddi sorumluluktur ve barışı korumak büyük bir sanattır. Karşılıklı aşk kadar güzel bir şey yoktur. Barışı evinde arayan insan, sorunları çözme yolunu bulur.

“İnsandan beklediğimiz, aşk ve evlilikte tam anlamıyla bir ortak olmasıdır.” Avusturyalı psikiyatrist Alfred Adler (1870 - 1937)

“Mutlu aile, yeryüzündeki cennettir.” İngiliz ekonomist John Bowring (1792 - 1872)

Diğer bölümlerde aynı güzellikte örnekler, öğüt ve önerilerle dolu. Hepsini yazacak değilim. Benim kişisel düşüncem, nasıl Diyanet İşleri başkanlığı müftülükte kıyılan nikahlarda çiftlere el kitabı dağıtıyorlarsa, belediyelerin de Dr. Şahin Gümrü’nün bu kitabını çoğaltıp dağıtmalılar. Kanımca çok doğru bir iş yapmış olurlar. Toplumun, evliliğe hazırlanan çiftlerin buna gereksinimi var. Şahin beye, insanı yücelten, ilişkileri düzenleyen bu kitabı için gönülden kutluyorum. 

Yazıyı, hümanist yazar Dr. Şahin Gümrü’nün, “Evlilik; kuralları yazılamamış, karmaşık bir oyundur.” Görüşü doğrultusunda,  

“Kitapçığımız, evlilik gibi karmaşık bir konuda kısa bir derleme çalışmasıdır. İnsan ilişkileri konusunda bir genel kültür kitapçığı da sayılabilir. Evlenmeden önce okunup değerlendirilmeli, evlilik süresince de karıştırılmalıdır.

İşler ters gittiğinde okunursa geç kalınmış olur. Bazı nikâhlarda dağıtılan başka kitapçıklar da var. Biz kafalardan çok, kalplere seslenmek istedik.

Elinizde böyle bir derleme olması büyük şanstır. 80 yaşında, genel cerrahi uzmanıyım. 50 yıldır aynı kadınla evliyim. Benim yaptığım hataları yapmamanız için yazmaya karar verdim. Keşke, zamanında benim elimde de böyle bir kaynak olsaydı.

Başkalarına yapılacak hizmetin başlangıç noktası ailedir. Mutluluk, erdemlerin alışkanlık haline gelmesine bağlıdır. Gerçek başarının anahtarı olan iyi alışkanlıklar, her şeyde fark yaratır.

Önemli gördüğümüz bazı noktaları vurgulamaya çalıştık.

Önerilere uymanızı, söylemleri eyleme geçirmenizi dileriz. Başarı için, daha fazlasını yapmak ve erdemleri alışkanlık haline getirmek gerekir. Gençlik, iyi alışkanlıklar kazanma zamanıdır. Erdemlerin alışkanlık haline gelmesi, güç ancak imkânsız değildir.

Evlilik uzun hayat yolculuğudur. Amacımız, bu zorlu yolculuğun az hasarla yürütülmesine yardımcı olmaktır. Mutlu çiftler çoğalmalı,

Geçimsizlik ve boşanmalar azalmalıdır. Mutlu toplumlar mutlu ailelerden oluşur.” Sözleri ile söyledikleri ile bitirelim, herkese mutluluk dileyelim.