ANTALYANIN KAHYASI

Bizim Hasan Tahsin…

ERDOĞAN KAHYA

Yunan askerlerinin İzmir'i işgal ettiği dönemde, Türk direnişini başlatan ilk kurşunu atan Hasan Tahsin, aynı zamanda dönemin gazetecilerindendi. Sabah gazeteleri okurken, Atatürk’ün Samsun’a çıkışı ile ilgili Kent Konseyi’nin düzenlediği konferans dikkatimi çekti.

Antalya Kent Müzesi çalışmalarını yürüten Dr. Evren Dayar, konferansta konuşmacı... Konuşmasında bahsettiği Hasan Tahsin’in, ilk kurşunu atan Hasan Tahsin olmadığı anlaşılıyor. Antalya’nın ilk mebuslarından Hasan Tahsin’den bahsediyor. Milli mücadelede çok büyük rol oynamış, Milli Mücadele Kahramanı Hasan Tahsin…

Haberde detay olmadığı için araştırdım.

Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi öğretim üyelerinden Doç. Dr. Orhan Çeltikçi’de, “İstiklal Harbinde Antalya Ve Havalisinde Kurulan Müdafaa-İ Hukuk Cemiyeti Faaliyetleri ve Antalya” başlıklı araştırmasında aynı Hasan Tahsin’den bahsediyor. Hüseyin Çimrin’i de yer yer kaynak gösteren Doç Dr. Çeltikçi, Antalya İtalyanlar tarafından işgal edildikten sonra, Milli Mücadelede çok önemli görevler üstlenen “Müdafaa-i Milliye Cemiyeti ile sonradan adı Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti “kuruluşunu şöyle anlatıyor:

“ Antalya’ya İtalyanlar asker çıkarınca Antalya’nın ileri gelenleri toplanmış, işgale karşı ne yapılabileceğini tartışmaya başlamışlardır. Bu amaçla eski Antalya Müftüsü Yusuf Talat Efendi, Mebus Hasan Tahsin Bey, İbrişimzâde Mustafa, Vilayet Encümen Azası Rasih Bey (Kaplan), Giritli Mehmet Remzi ve Hacı Hatip Osman Efendi, Ziraat Müdürü Akif Bey, Kesikçi Mehmet Ağa Abdizâde Hüseyin ve Civelek İzzet Beyler (gibi) memleketin ileri gelenlerinden yirmi kadar kişi toplanarak dâhili ve harici düşmana karşı alınabilecek önlemleri kendi aralarında değerlendirmişler. Değerlendirmeler sonucunda heyet Antalya Mutasarrıfı Cemal Bey’le hasta yatağında görüşerek desteğini almışlar ve belediye binasının alt katında ‘Müdafaa-i Milliye Cemiyeti’ kurulmuştur. Bu birliktelik Atatürk’ün Samsun’a çıkışının ardından Antalya’da Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adını almıştır”

Araştırmacılar Antalyalı Hasan Tahsin’in Ankara Hükümeti ile ilişkiler başta olmak üzere mücadeleye önemli destekler sağladığını da yazıyorlar.

Hikâye uzun tabi… İtalyanlar daha sonra İngiliz ve Yunanlılardan kazık yiyince bize yardımcı olmuşlar, Antalya’nın o yıllardaki imarına yardımcı olmuşlar, sonradan yanan ilk hastaneyi kurmuşlar ve bir savaş gemisini bize bırakarak geldikleri gibi gitmişler.

Bu süreçte bir de şehidimiz var. Adına şehit denir mi bilmiyorum ama tarihe böyle geçti. Alkole düşkün Haşmet adında biri sürekli Kalekapısı ve liman civarında gezer, İtalyan askerlerle muhabbet edermiş. Bir gün İtalyan askerinin elinden aldığı tüfeği karıştırırken kaza ile tetiğe basınca kendini vurmuş ve anında ölmüş.

***

Dün 19 Mayıs’ı kutladık. Eskiden olduğu gibi stadyumda gençler gösteri yapmadı ama yüreklerde 100. Yılın gururunu hep birlikte yaşadık. 19 Mayıs 1919’da sonu zaferle bitecek bu ilk adımın 100. Yılını bize armağan edenlerin hepsine rahmet ve saygı ile anıyoruz. Onlara borcumuzu hala ödediğimize inanmıyorum, ancak bir şey var ki Atatürk’ün bu vatanı emanet ettiği gençlere sonsuz güveniyorum.

Ne mutlu Türküm diyene…