ANTALYANIN KAHYASI

Vergi, başka kentte yatınca azalıyor mu?

ERDOĞAN KAHYA

Yıllardır söylenir, biz de yazarız. Yerel yönetimlerin bütçelerine devletin katkısı, en kentte yatırılan vergi ile orantılı olarak belirlenir. Bir bakıma ne kadar ekmek o kadar köfte meselesi. Kent devlet bütçesine ne kadar katkı verirse, devletin o kente, daha doğrusu yerel yönetimlere desteği de o kadardır.

Belki birçok kent için bu durum sorun yaratmaz. Ancak Antalya gibi, yaz aylarında kente gelen yerli ve yabancı turistle nüfusu ikiye katlayan, turizm kentlerinde bu ciddi bir sorun yaratıyor. Başta Büyükşehir Belediyeleri olmak üzere turizme hizmet veren Alanya, Manavgat, Muratpaşa, Çeşme, Kuşadası, Marmaris gibi büyük ilçeler yaz aylarında kent nüfusu arttığı için hizmetleri aksatmaktadır. En basitinden Büyükşehirler için altyapı hizmetleri yetersiz hale gelmekte, ilçe belediyeleri çöp toplama işinde bile otellerin ihtiyacını karşılamakta zorlanmaktadırlar. Belediyeler Antalya’nın yolunu, suyunu, cadde sokağını, parkını, mesire yerini, kullanan turistten hiç fayda sağlayamamaktadır.

Yıllardır söylenir; Avrupa’nın birçok kentinde uygulandığı gibi “her gelen turist, havaalanından girerken belediye hizmetlerinin finanse edilebilmesi için 3-5 kuruş ayakbastı parası ödemeli” diye… Ancak buna turizm sektörünün tüm temsilcileri karşı çıkarlar. O zaman seyahat acenteleri ve tur operatörlerinden bu parayı ödemelerini istersiniz, “Zaten zarardayız” cevabını alırsınız… Tıpkı ağlama duvarı…

Asıl sebep ise turizm kentlerindeki belediyelerin Devlet kaynaklarından yeterli payı alamama sebepleri çok basit. Bu durum; Antalya’dan ekmek yiyen koca koca şirketlerin Antalya’da kazandıkları paranın vergisini başta İstanbul olmak üzere büyükşehirlerde ödeme, ya da merkezlerini bu kentlere taşımalarından kaynaklanmaktadır.

Bu kararı alma sebepleri ise daha vahim… Birincisi Antalya küçük olduğu için vergi denetimi sık sık yapılıyor, ikincisi büyük firma sayısı az olduğu için sıra sık geliyor.

Dün Antalya’mızın şirketi olduğu için her zaman övündüğümüz Corendon Hava Yolları Şirketinden bir haber bülteni geldi. Aynen şöyle diyor:

“Corendon Airlines, art arda yedinci kez Türkiye’nin En Büyük 500 Şirketi arasına girdi. Fortune 500 Türkiye listesinde geçen seneye göre 13 basamaklık bir artışla 271. sıraya yükselen İstanbul ili sıralamasında ise 152. olan şirketin net satışı 828 milyon 525 bin TL olarak açıklandı”

Bu haberle İstanbul sıralamasına giren Corendon’un vergisini İstanbul’da yatırdığını öğreniyoruz. Corendon’un (Turistik Taşımacılık A.Ş) tüm yazışmalarında Merkez adresi olarak Güzeoluk Mahallesi görünüyor, oysa merkezi İstanbul’a taşındı.

1989 yılında Türk Hava Yolları (THY) ile Almanların ünlü hava yolu şirketi Lufthansa’nın, rahmetli Antalya Milletvekili Cengiz Tuncer’in Ulaştırma Bakanlığı döneminde kurulan Güneş Expres Havacılık A.Ş’nin merkezi, 2 yıl kadar önce Antalya’dan İzmir’e taşındı, sanmıyorum ama, umarız vergi ödemesi taşınmamıştır. Geçenlerde Antalyalıların Firması, Antalya ve bölgesinde 17 oteli bulunan (Kilit Ailesi) Galeri Kristal de merkezini İstanbul’a taşımış.

Fortune Dergisi’nin cirosu itibariyle Türkiye’nin en büyük 500 firması arasında girenler de var bunların içinde örneğin SunExpres ‘in sahibi Güneş Ekspres Havacılık A.Ş 2017 yılı net satışı 3 milyar 379 milyon 471 bin Türk Lirası. Bu rakamla Türkiye’nin 40. Büyük şirketi. Bu paranın vergisini Antalya’da yatırsalar kötü mü olur?

Allahtan içlerinde Antalya’yı, “burada vergi kontrolü daha sı ve sıkı” diye terk etmeyen büyük firmalarımız da var. İşte Fortune Dergisi’nin ilk 500’üne giren Antalya firmaları…

Yetkililere ilgililere duyurulur efendim…