Yeni başlayan millenyumda son 20 yıllık süreçte Şehirlerimiz daha çok kalkınmayı blok beton yapılaşmada aradı.
Şehirlerin de insanlar gibi duyguları olduğuna inanmalıyız .
Gören, işiten, nefes alan, nefes veren, eğlendiren , dinleyen- dinleten Şehirler ...
Şimdi yumuşak güç zamanı :
Bu konuda özellikle, sanat, spor ve lezzet duraklarında yeniden bir seferberliğe ihtiyaç var.
ülkemiz için gastronomi Turizmi ilk adımlarımızdan biri olabilir .
Binlerce yıldır çok farklı uygarlıklara ev sahipliği yapmış olan bu Coğrafya, bu geçmişi sayesinde çok zengin ve farklı beslenme geleneklerine sahiptir.
Beslenme alışkanlıkları, yaşanan Coğrafyanın iklim koşullarına, bitki ve hayvan türü zenginliğine bağlı olarak da değişiklikler gösterir.
Türkiye bu alanda da muhteşem bir zenginliğe sahiptir. Bu farklılık insanlara çok geniş bir menü seçeneği sunmaktadır.
Doğu Anadolu’dan başlayacak Kardeş Mutfaklar Haftası etkinlikleri bölge refahının yükselmesine katkı sağlayacaktır. Doğu Anadolu en güçlü olduğu alan ile Türkiye’nin ve Dünya’nın gündemine gelecektir. Bütün bunlar bölgenin hızla ve bir bütün olarak güçlü bir turizm destinasyonuna dönüşmesini sağlayacaktır.
Gastronomi Turizmini doğru anlamak gerekir
Gastronomi turizmi, Dünyanın herhangi bir yerinde bir yerel mutfağa ait yemeklerden tatmaktan çok daha fazlasıdır. Konu, bir yerel yemeği tatmanın çok ötesindedir.
En genel tanımı ile turizm, yerli ya da yabancı konuğu karşılama, onun huzurlu bir tatil ya da seyahat yapmasına yardımcı olma, onun beklentilerini karşılama ve mutlu etme ve en önemlisi yemek ve içmek gereksinimlerini karşılamayı ifade eden bir kavramdır.
Yeni bir terim olan gastronomi ve turizm kavramları 1983 yılından bu yana birlikte değerlendirilmiş ve diğer toplumların kültürlerini yiyecekleri aracılığı ile öğrendiklerini ifade etmek için kullanılmıştır
Gastronomi turizmi, yiyecek ve içeceğin turizm endüstrisindeki yeri nedeniyle ekonomik ve toplumsal kalkınmaya büyük katkıda bulunabilecek potansiyele sahip bir turizm çeşidi olarak görülmektedir.
Birçok uzman ise, temel motivasyon faktörü özel bir yemek türünü tatmak veya bir yemeğin üretilmesini görmek amacıyla, yiyecek üreticilerini, yemek festivallerini, restoranları ve özel alanları ziyaret etmek” biçiminde açıklamaktadır.
Turizm otoriteleri, Gastronomi turizmini, bilinenden farklı bir mutfak kültüründeki yiyeceklerin tüketilmesini, hazırlanmasını, sunulmasını ve mutfağını, öğün sistemlerini ve yemek yeme biçimlerini keşfetmek amacıyla gerçekleştirilen turizm çeşidi olarak açıklamaktadır.
Yeme-içme etkinliklerinin, bir toplumun kültürünü öğrenmede yaşamaya en önemli araçlardan biri olduğu araştırmacılar tarafından da teyit ediliyor .
Tanınmış turizmci arkadaşımız Adil Gürkan ile bu konulara uzun zamandır kafa koruyoruz.
Ve bütün kalbimizle Türkiye’nin Her bölgesi bütün mutfak zenginliği ile Türkiye’den ve Dünya’dan mutfak meraklılarını beklediğine inanıyoruz .
Bu gerçeklikten hareketle bir eylem planı hazırlamak gerekiyor.
Yukarıda da ifade ettiğimiz üzere, eğer gastronomi turizminin en önemli noktası, yerel lezzetleri ait oldukları yerlerde tatmak ise, Doğu Anadolu bunun için uçsuz bucaksız bir kaynaktır. Bu sayede yılın 12 ayında gastronomi turizmi hareketliliği sağlayabilir.
Bir önceki bölümde, uygulama için 6 coğrafi bölge belirtmiştik.
İklim koşullarına göre en uygun bölgeden başlayarak sırası ile her birisinde 7 gün sürecek bir Kardeş Mutfaklar Haftası düzenlemek projenin ana etkinliğidir.
Her bir hafta boyunca 81 ilden gelecek amatör aşçılar, ev kadınları, yerel mutfakçılar ile birlikte 81 ilin en önde gelen yemeklerini pişirecek ve gelecek ziyaretçilere tattıracaklardır.
Her bir ilin aşçısının o ile özel yemekleri hazırlaması ve tattırması çok önemlidir. Amaç o yörenin mutfağını tanıtmaktır.
Gelen konuk mutfakçıların konaklaması, belediyeler vasıtası ile bölgelerdeki otellerde, konuk evlerinde sağlanır.
İllerde uygulamanın tarafları
Proje, Yerel Yönetimler vasıtası ile yürütülür. Kültür ve Turizm Bakanlığı ulusal ve küresel çapta tanıtım desteği sağlar. İl Turizm Müdürlükleri vasıtası ile ziyaretçilere olası rehberlik ve bilgilendirme hizmetlerini verir.
Belediye Başkanlığının koordinasyonunda, Oteller, lokantalar, sokak büfeleri, gönüllülük esasına göre evler bu etkinliğin yürütüleceği alanlardır. Varılacak mutabakat gereği, o hafta bütün mekanlarda illerden gelen konuk mutfakçılar çalışacak, onların hazırlayacağı yemekler sunulacaktır.
Etkinlik düzenlenen İller bazında yerel halkta proje ile ilgili bir farkındalık yaratmak üzere, STK’lar ve yerel medya ile işbirliği yapılmalıdır.
Yapılacak olan işin önemi bu kurumlar vasıtası ile anlatılmalı ve halkın bu projeye heyecan ile destek vermesi sağlanmalıdır.
Proje bir boyutu ile de, yerel halk ile Dünya’dan ve Türkiye’den gelecek konukların kaynaşmasını amaçlamaktadır.
81 İlde hazırlıklar ve organizasyon
Çalışmanın odağında mutfak ve aşçılar olduğu için öncelikler Türkiye’deki Ahçılık Federasyonları ile bir işbirliği oluşturulmalıdır.
TAFED- TAŞPAKON- TAŞFED
Ev kadınları, amatör veya profesyonel aşçıların tespit edilmesi
Listelerin hazırlanması ve illere göre göre sıralamasının yapılması
Aşçılara, hazırlayacakları yerel yemekler konusunda yardımcı olunması
Bir ilde işi biten aşçının diğer bir ile transferi
Aşçıların her bir ilde konaklamasının sağlanması
Bu görevler Aşçı Federasyonları tarafından yürütülür.
Mutfak Haftaları zamanlaması
Zaman olarak yerel halkın sebze ve meyvesini toplamaya başladığı Yaz sonu idealdir. Bu kritere göre aşağıdaki gibi bir takvim olabilir;
Ağrı, Ardahan, Iğdır, Kars – Ağustos son hafta
Bingöl, Elazığ, Malatya, Tunceli- Eylül ilk hafta
Bitlis, Hakkari, Muş, Van – Eylül ikinci hafta
Diyarbakır, Şanlıurfa – Eylül üçüncü hafta
Batman, Mardin, Şırnak, Siirt- Eylül son hafta
Adıyaman, Gaziantep, Kilis – Ekim ilk hafta
Planlamanın önemli detayları
Kars ilinin dahil olduğu bölgedeki Kardeş Mutfaklar Haftası Doğu Ekspresi seferleri ile, Batman’ın dahil olduğu bölgenin Kardeş Mutfaklar Haftası ise Kurtalan Ekspresi ile entegre edilerek projeye derinlik kazandırılabilir.
İşleyiş ile ilgili bilgi;
Ağrı- Ardahan- Iğdır- Kars bölgesindeki Kardeş Mutfaklar Haftasında, Kardeş Mutfaklar adına 81 ilden gelen aşçılar öncelikle illeri bölüşecekler. Dört ilde 81 vilayetten gelmiş 20’şer aşçı 2 gün boyunca yemek yapacak ve servis edecek. Her 2 günde bir 20 aşçı diğer vilayetlere geçecek ve yemeklerini oralarda pişirip sunacak.
Gelecek olan yabancı konuklar için kentlerde bol miktarda rehber bulundurmak gerekir. Bu ziyaretler sırasında gelenlere kenti tanıtmak fırsatı kaçırılmamalıdır.