Aytinişkiler ne olacak ?
Ukrayna savaşı Rusya’nın en gelecek vaad eden ve küresel düzeyde tek rekabet eden Bilişim sektörünü ağır vurdu . Uzmanların hesabına göre en az 100 bin IT uzmanı ülkeden kaçtı.
Karmaşık sistemler üzerine bilimsel araştırma yapan Viyana merkezli bir dernek olan Complexity Science Hub Vienna (CSH) tarafından yapılan hesaplamalara göre, Rusya’nın IT uzmanlarının dörtte biri ülkeyi terk etti. Kaçanların yüzde 80'inin gittikleri ülkelerden Rus şirketleri için çalışmaya devam edeceğini söyleselerde durum farklı:
Bir çok genç Rus gittiği ülkede IT şirketi kuruyor.
Rusça'da ( Aytinişki) olarak adlandırılan bu göçmen IT-uzmanları bütün dünyada yayılarak kendi dalgalarını oluşturuyorlar.
En çok IT- Göçebe alan ülkerin başında yüzde 10 ile ABD geliyor . Diğerleri ise yüzde 7,6'sı Almanya'ya , yüzde 7.6 ile Gürcistan'da ve yüzde 4,7. Ermenistan.
Dünyada Rus Aytinişkilere talep çok:
Lüksemburg ve Hollanda bu yetişmiş elemanları ülkesine çekebilmek için ger türlü kolaylığı sağlıyor .
Rusya kaybettiği değerin yeni yeni farkına varıyor :
Rusya Dijital Bakanlığı, kaçan Ruslara karşı çok saygın ve yumuşak bir dil kullanıyor , hatta geri dönmek isteyenlerin yol masrafları bile karşılayabileceklerini söylüyor . Moskova’nın “ülkeye geri dönüş yapan Aytinişkiler kesinlikle askere alınmayacaktır!” sözü ise pek güven telkin etmiyor .
Zira, sertlilik yanlısı bazı parti liderleri Rus şirketlerdeki personel eksikliğine rağmen yurt dışından dönenlerin çalıştırılmasını yasaklayan bir yasa çıkarılması üzerine çalışıyor .
Rus makamları yurtdışına askerlik yapmamak için kaçan tüm Ruslar üzerindeki baskıyı nehri gün artarak artırıyor.
Şimdi de Duma başkanı Vyacheslav Volodin devrede:
Geri dönmeyenlerin mal varlıklarına el konulması ile ilgili olarak yeni bir yasa üzerinde çalışmaları başlatan Volodin , ayrıca yurt dışında yaşayan Ruslar için gelir vergisini önemli ölçüde yüzde 13'ten yüzde 30'a artırmayı planlıyor.
En son geçen yıl 21 Eylül'deki kısmi seferberliğin ardından 300 bin genci askere alan Rusya büyük bir mülteci dalgasını tetiklemişti.
En az 1,1 milyon Rus'un ülkelerini terk etti. Bazı uzman kuruluşlar bu sayının iki milyondan fazla olduğunu hesapladıklarını bildiriyorlar .
Tüm bu komşularımızda olan bitenlerin yanında Türkiye’ye Ruslar için en kolay ulaşılır ülke durumunda :
THY Yolları Rus milli hava yolu gibi neredeyse Rusların tümünü dünyaya taşıyor.
Aytinişki’ler Antalya’yı da çok sevdiler: savaşlar hep birilerine yarar. Antalya genelinde kiralar ve gıda fiyatları keskin bir şekilde arttı.
Uzman kuruluşlar Rusların geri döneceğini pek gerçekçi görmüyor. Her şeyden önce, Moskova’nın ülkeyi terk edenlere yönelik agresif tonu ve bazı siyasilerin "parazitlerin kökünü kazıyacağız " gibi sözleri savaş di̇reni̇şçi̇leri̇ için caydırıcı bir etkiye sahip!
Öbür tarafta böyle zor zamanlarda hep olduğu gibi her ülke kendi çıkarı peşinde. Bir çok Avrupalı genç için savaş bir oyun konsölü gibi bir şey.
Öte yandan yaşını almış, kütüphanesi kitap dolu, kelli felli bir çok Batılı tarafından “insan hakları, basın özgürlüğü” gibi zamanında taviz verilmeyen konular odunlukta unutulduğunu gözlemliyoruz .
Avrupa’da bu aralar “Şimdi sırası değil!” sözünü çok sık duyuyorum .
Oysa ben Batılı yaşam tarzının küresel başarısını, teknik ilerleme , ekonomik büyüme, serbest piyasa ve bireycilik, hukukun üstünlüğü ve demokrasi yoluyla Avrupa'nın tarihsel benzersizliğini belirleyen özgürlük anlayışı olarak hafızama almıştım.
Belki ben yanlış hatırlıyorum .
İnsanın kendi bedenin fiziki durumu çok bencil bir komut yapısına sahip. Açlık ve üşüme )korkusunda dahil) beyni kilitliyor. Bakıyoruz , Avrupa’da bahara ramak kaldı , soğuk ve üşüme korkusu azaldı.
Avrupa savaşı unuttu; Halk pek umursamıyor. Ukrayna haberleri eskisi gibi Reyting almıyor .
Savunma ve Enerji Çeyrek yüzyılı başladı :
Şimdi Avrupa’da gündem kalıcı olarak “Enerji ve Savunma Politikaları” olacak.
Hepimiz savunma ve enerji uzmanı olmaya adayız.
Sosyalist partilerden faşist olanlarına kadar Avrupa hükümetlerinin hepsi yeni enerji kaynakları ve savunma teknolojileri üzerine yoğunlaşmış durumda .
Bu talihsiz savaşın birinci yılı yaklaşırken istihbarat ve güvenlik ajansları Rusya’da yeni bir seferberlik bekliyor:
Tehlikeli durum gittikçe artıyor .
Kimse pek dile getirmesede uzayan savaşın can ve mal tahribatı büyüdükçe görünmeyen ve hesap edilemeyen potansiyel tehlikeler büyüyor.
Dünya turizm piyasaları, özellikle de Türkiye’deki turizm sektöründeki bazı kurum başkanları ne kadar olumlu olsada hava da artan bir barut kokusu var. Derin emperyalistler talihsiz coğrafyamızda adeta gökyüzüne mayın döşüyorlar .
Ben görüyorum .
Bakalım gelecek on yıllık süreçte nasıl bir muhasebe yapacağız .
Her hâlükârda eldeki somut ve tasdikli verilere göre savaşın kazananları, muhteşem gelir sağlayan global silah endüstrisi, ve küresel gıda ve enerji sektörleri olduğu artık Davos’tan bile duyuluyor .
Hüseyin Baraner