HAVADAN SUDAN

Kaleiçili Gülriz Sururi

PROF. DR. TUNCAY NEYİŞÇİ

Kaleiçi’nde Dumlupınar İlköğretim Okulunu batı ve güneydoğu yönlerinden

sınırlayan ve Karaalioğlu parkına bağlanan “Y” biçimli iki sokak vardır. Okulun batısında kalan ve kaleiçi’ni Karaalioğlu parkına bağlayan sokağın adı Kadir Paşa Sokak, okulun güneydoğusunda yer alan ve Yenikapı Sokağa bağlanan sokağın adı ise Kadir Paşa Geçididir. Aslında sokakların adlarının Kadı Paşa Sokağı ve Kadı Paşa Geçidi olması gerekir. Çünkü Karaalioğlu Park alanının büyük kısmının İbradılı Kadı Abdurrahman Paşa mülkiyetindedir. Haşim İşcan’ın valiliği sırasında park çalışmalarının başlatılması ile alanın bir kısmının mülkiyetini elinde bulunduran Kadı Abdurrahman Paşa varisi Karaalioğlu ile, parka isminin verilmesi karşılığı olarak mülkiyet devri yapılır ve üç sene süren çalışmalar sonrasında park 29 Nisan 1943 yılında hizmete açılır.

İbradılı (Alanyalı olarak da bilinir) Kadı Abdurrahman Paşa Nizam-ı Cedid ve Sekban-ı Cedid’in kurulmasında büyük katkılar sağlamış bir Osmanlı devlet adamıdır. III. Selim Abdurrahman Paşayı Rumeli beylerbeyi unvanıyla Alanya mutasarrıflığına atamış, Üsküdar ve Levend Çiftliği ocaklarına asker yazmakla da görevlendirmiştir. Nizam-ı Cedid’i oluşturmadaki başarıları nedeniyle Konya Valiliğine atanmıştır (1803). II. Mahmud’u tahta çıkarıp sadrazam olan Alemdar Mustafa Paşa onu İstanbul’a çağırdı ve Sekban-ı Cedid ordusunun komutanı olarak atadı. Yeniçerilerin Alemdar Mustafa Paşayı öldürmeleri üzerine kaçarak İbradı’ya sığındı. II. Mahmud’un fermanıyla Tekelioğlu İbrahim tarafından, oğullarıyla birlikte (Abdullah paşa, Mehmet Bey) idam edildi (1809). Nefise Züleyha adındaki kızlarına dokunulmadı. Nefise hanımın oğlu, Sultan Abdülaziz’in öldürülmesi ile ilgili olarak Sultan Abdülhamit tarafından kurulan mahkemenin başkanlığını yapan Ali Sururi Paşadır. Ünlü tiyatro ve operet sanatçıları Sururiler bu paşanın torunlarıdır ve geçtiğimiz günlerde yaşama veda eden ünlü tiyatro sanatçısı Gülriz Sururi bu paşanın küçük torunudur.