Avokado Yiyin, Yaşlanmaya Elveda Deyin…

Onunla tanıştığımda daha küçüktüm ve ilk gördüğümde armut meyvesi olduğunu düşünmüştüm. Tadına baktığımda tatlı olmadığını anlayınca yemekten vazgeçmiştim. Çocuk işte, ne anlar armudun iyisinden?.

Yıllar geçti büyüdüm ve şimdi de çok yararlı olan fakat dışladığım Avokado meyvesi hakkında yazıyorum. Garip bir duygu, hani insan çok sevdiği bir arkadaşına sırtını çevirir ya, yıllar sonra bu arkadaşı yine karşısına çıkar ve ona sayısız faydaları dokunur. Ben Avokado meyvesini, kıymetini bilemediğim ve kayıpken yeniden karşıma çıkan bir arkadaşım olarak görüyorum. Bu benim suçum mu?, hayır. Bu faydalı meyveyi bize zamanında tanıtamayan birilerinin suçu. Artık yıllardır bu sevgili arkadaşıma çok değer veriyorum. Yemeklerini, tatlılarını, maskelerini yapıyorum, tariflerini yazıyorum, yaprağının çayını içiyorum.

Siz de bol bol Avokado yiyin sağlıklı yaşayın, güzelleşin, gençleşin ve kırışıklıklara, yaşlanmaya veda edin…

Dünyanın en pahalı mönü malzeme listelerine giren Avokado, 1970’ li yıllardan itibaren BATEM (Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü) öncülüğünde ülkemizin Akdeniz bölgesinde yetiştiriliyor. Türkiye’ de Avokado yetiştiğini bu ülkede yaşayan çoğu kişi bilmez, bu meyvenin ithal olduğunu düşünürler. Neden bilsinler ki, nasıl olsa parası olanlar bu meyveyi “elleri cıııız” etmeden ithal ürünler satılan marketlerden, manavlardan satın alabiliyor ve lüks restoranlarda mönülerini yiyebiliyorlar. Aslında ülkemizde de yetişen birçok faydası olan bu meyveyi fakir, orta gelir düzeyine sahip olan kişiler, her daim sağlıklı gıda ve gençlik iksiri olarak tüketebilirler.

O zaman neden bu meyveyi zamanında tanıyamadık veya tanıtmadılar, Avokado yetiştiriciliği konusunda çiftçiler yeteri kadar bilinçlendirilmediler ve fazla üretemediler. Neden geç de olsa üretildiği halde ihracatını değil de yıllarca ithalatını yaptılar?...

Ya saygıdeğer yurttaşlarım, ben de dahil bizler sadece yemeği ve konuşmayı biliyoruz. Yemeğe gelince iştahlı, konuşmaya gelince hatip, işe gelince aslan oluyoruz (aslan gibi yan gelip yatıyoruz). Kısadan kar etme dışında diğer önemli meselelerle, geleceğimizle ilgilenmiyoruz ve hiçbir şeyi sorgulamıyoruz.

Nasıl olsa üretmeden ithal edilen ürünlerin karşılığında alınan rengarenk kağıt parçalarından daha fazla edinmek, salla başı al maaşı mantığı, bu gün cebimizde kocaman ve derin bir delik açmış.

Onun içindir ki üreten ve bu üretimden geçinen milyonlarca kişi yerine sadece birkaç kişi “Altın Tozlu Kekleri”, “Beluga Havyarlarını” yiyebiliyor,  "Chateau d’Yquem Sauternes" şampanyasını yudumlaya biliyorlar. Sakın yanlış anlamayın zenginliğe karşı değilim, karşı olduğum husus üretici kendi alın teriyle, üretimiyle daha iyi şartlarda yaşayabilirken bu hakkının acımasız, gözü doymayan birileri tarafından elinden alınması. Ne olur herkes şapkasını önüne koysun ve bir daha iyice düşünsün.

Çok zengin, verimli topraklara sahipken ithalat yapıp karşılığında işsiz ve aç kalmaya karşı Hayır, Hayır, Hayır…

Yurdum insanının çalışması, tok, sağlıklı ve mutlu olması için üretime Evet, Evet, Evet…

Duyarlı olmamız bize yarar, duyarsız olmamız topraklarımızı elimizden alıp bizleri köle olarak çalıştırmak ve ömür boyu kuru ekmeğe muhtaç bırakmak isteyenlere yani o… başkalarına yarar.

Geleceğimizi kaybetmeye ramak kala unutmayalım ve unutanlara da lütfen hatırlatalım…

Avokado Meyvesinin Tarihçesi

Arkeolojik kazılar ve kalıntılar neticesinde Avokado meyvesinin 10.000 yıllık bir geçmişi olduğu belirlenmiştir.

Anavatanı Amerika kıtası olan Avokado meyvesi, ilk sırada Meksika olmak üzere Türkiye de dahil (Antalya- Alanya, Muğla, Adana, Mersin, Hatay) 50’ye yakın ülkede yetiştirilmektedir.

Amerika’ nın keşfinden sonra avokadonun besin değeri anlaşılınca, 1911 yılından itibaren Amerika kıtasında, önemli yüksek ticari tarım ürünü olarak yetiştirilmeye başlanmıştır.

Avokado- Amerika armudu, Timsah armudu, Tereyağı armudu olarak da bilinir.

Tattığınızda birkaç aromayı içinde barındırıyor, en çok ceviz, tereyağı tadını alabiliyorsunuz.

Antalyalılar, Antalya’ da yetişen meyve-sebze ve birçok doğal zenginlikleri bakımından çok şanslılar.

Dünyada yıllık Avokado üretimi miktarı 2- 4 milyon ton arasındadır.

Türkiye’ de bu rakam yıllık 960 ton civarındadır.

Dünyada 600’ e yakın Avokado çeşidi var.

Bunlardan sadece 5 çeşidi Türkiye’ de yetiştirilmektedir (Fuerte, Hass, Zutano, Bacon, Ettinger).

Avokado meyvesi, yağı, yaprağı, gıda ve kozmetik sanayide en çok kullanılan değerli ürünlerden biridir.

100 gr Avokado Meyvesinde Bulunan Besin Değeri

Vitaminler 

A, E, K, C, Folik asit, B grubu (B1, B2, B3, B5, B6)

Mineraller

Potasyum 477- 507 mg

Fosfor 36,5- 54 mg

Magnezyum 29- 36 mg

Sodyum 5,10- 8mg

Bakır 0,1- 0,2 mg

Kalsiyum 9,50- 13 mg

Çinko 0,6- 0,7 mg

Demir 0,5- 0,6 mg

Mangan 0,1 mg

Enerji (kalori)  143- 167  

Protein 1,6- 2,5 gr

Lif 4,0- 6,8

Karbonhidrat 4,6- 9 gr

Kolesterol 0

Toplam Yağlar14- 15 gr

Çoklu Doymamış Yağlar 2 gr (Kandaki HDL- iyi ve LDL- kötü kolesterol seviyesini düşürüyor)

Tekli Doymamış Yağlar 10 gr (Kandaki LDL- kötü kolesterol seviyesini düşürüyor)

Doymuş Yağlar 2- 2,2 gr

Avokado Meyvesinin Faydaları

Avokado doğal antioksidan, kötü kolesterolün (LDL) düşmanı ve kalbin dostudur.

Böbrek, kal-damar, mide bağırsak kanserine, şeker hastalığına, kabızlığa birebir. İmmun sisteminin güçlenmesinde, hamile kadınların, küçük çocukların dengeli beslenmesinde, vücut hücrelerinin yenilenmesinde ve cildin gençleşmesinde başrol oyuncusudur. Uzmanlar sık sık Avokado meyvesinin tüketilmesini öneriyorlar.

Avokado Yaprağının Faydaları

Avokado yaprağının özsuyu yüksek (hiper) tansiyonu düşürüyor, ishali (diyare) önlüyor, vücuttaki istenmeyen yağlardan kısmen kurtulmanızı sağlıyor.

Aktarlarda kapalı veya açık olarak satılıyor.

Avokado Yaprağı Çayı

1 kupa sıcak suya 2- 3 yaprak veya 1 tatlı kaşığı toz yaprak atın ve kupanın ağzını kapatın. 15 dakika beklettikten sonra 1 tatlı kaşığı çiçek balı ile tatlandırarak afiyetle için.

Not: Organizmanızın kimyasını, rahatsızlıklarını biliyorsanız eğer bu bitki ve baharat kullanın. Unutmayın doğada yetişen bütün bitkiler aynı zamanda bir ilaçtır. Fazlası zarar, azı karar. Sağlıklı yaşamın yolu, doğru beslenmeden geçer.

Avokado Meyvesinin Mutfak Marifetleri

Avokadonun tadı tatlı olmadığı için mutfaklarda sebze olarak da birçok yemek çeşidi yaparak tüketebilirsiniz.

Izgarasını, çorbasını, salatasını, soğuk- sıcak sandviçlerini, sotesini, fırın yemeklerini, dolmasını, turşusunu, tatlılarını, reçellerini, kompostosunu aklınıza gelecek her türlü yemek çeşidini yapabilirsiniz, yeter ki elleriniz marifetli olsun.

Marketlerde, manavlarda, çoğu semt pazarlarında, Avokado meyvesini kolaylıkla bulabilirsiniz.

Adet fiyatı 600- 3 TL arası

Önemli Not

Avokado alırken olgun olmasına dikkat edin veya evinizde birkaç gün olgunlaşmasını bekledikten sonra tüketin.

Üzeri tırtıklı ve morumsu olanlarını almanız tavsiye edilir. Üzeri tırtıklı olan Avokado meyvesinin besin değeri daha yüksek olur.

                                         Enginarlı Avokado Çorbası

                                                   4 porsiyon

Malzemeler

1 adet küp şeklinde doğranmış orta boy enginar içi, kereviz ve kuru soğan

2 adet kabuksuz küp şeklinde doğranmış orta boy avokado meyvesi

2 diş sarımsak

1 çorba kaşığı fındık yağı ve limon suyu

Bir tutam taze kişniş veya 1 tatlı kaşığı toz kişniş

1 tatlı kaşığı acı biber salçası

1 çay kaşığı toz kakule ve beyaz toz biber

1 tatlı kaşığı öğütülmüş Himalaya tuzu veya deniz tuzu ya da kaya tuzu

5 su bardağı sıcak su

Yapılışı: Derin bir tencerede yağı ısıtın, salçayı, bütün sebzeleri ilave edin ve 6 dakika orta ateşte sote yapın.

Üzerine sıcak suyu ilave edin ve 10 dakika orta ateşte pişirin.

Son olarak tuzu, baharatları, limon suyunu dökün ve blenderle iyice ezin.

4 dakika daha orta ateşte pişirdikten sonra ocağı kapatın, 5 dakika dinlendirin ve servis yapın.

Not

1.Yüksek tansiyonu olan kişilerin, kerevizli yemekleri hekime danıştıktan sonra tüketmelerini tavsiye ederim.

Kereviz tansiyonu yükseltiyor.

2. Sebzeli çorba yaparken mutlaka sıcak su kullanın, soğuk su koyduğunuzda, suyun kaynama süresinde sebzeler fazla pişiyor ve besin değerini kaybediyor.

                                Tahin Soslu Peynirli Avokado Salatası 

                                                     2 porsiyon

Malzemeler

1 su bardağı haşlanmış makarna (arzu ettiğiniz kısa makarna çeşidi ola bilir)

1 adet kabuğu soyulmuş ve jülyen şeklinde doğranmış olgun avokado meyvesi

100 gr jülyen şeklinde doğranmış orta yağlı beyaz peynir

2 çorba kaşığı kırık ceviz

Yarım adet marul (aysberg veya kule ya da kıvırcık)

Yarım demet roka veya tere

2 adet orta boy jülyen şeklinde doğranmış salatalık

Sos malzemeleri

3 çorba kaşığı tahin

1 çorba kaşığı sızma zeytinyağı

1 çorba kaşığı limon suyu

1 tatlı kaşığı elma sirkesi

Yapılışı: Marulu, rokayı elinizle yaprak şeklinde parçalara bölün.

Diğer malzemeleri de ilave edin ve derin bir kapta ezmeden karıştırın.

Sosun Yapılışı: Sos malzemelerini ayrı bir kapta iyice karıştırın, servis tabağına alın ve servis yaptığınız anda salatanın üzerine dökün.

Not

1. Bu salata çok doyurucu olduğu için ana öğün olarak yiyebilirsiniz.

2.Yeşillikleri tükettiğinizde elinizle parçalamaya çalışın.

3.Salatayı yemeden önce sosu dökerek buzdolabında bekletmeyin, yediğinizde sosunu ilave edin.

                                          Patlıcanlı Avokado Mezesi

                                                       4 porsiyon

Malzemeler

2 adet orta boy kabuğu soyulmuş olgun avokado meyvesi

1 adet orta boy közlenmiş ve kabuğu soyulmuş bostan patlıcan (topak cinsi)

1 kahve fincanı kırık ceviz

1 diş sarımsak

1 çorba kaşığı sızma zeytinyağı

1 tatlı kaşığı öğütülmüş Himalaya tuzu veya deniz tuzu ya da kaya tuzu

1 çay kaşığı değirmen karabiber, kimyon, toz kişniş ve toz kakule

Yapılışı: Bütün malzemeleri blenderle ezin.

Baharatlarını, yağını ilave edin, iyice karıştırın ve servis yapın.

                                               Fındıklı Avokado Sosu

                                                        4 porsiyon

Malzemeler

1 adet orta boy kabuğu soyulmuş ve blenderle ezilmiş olgun avokado meyvesi

1 çorba kaşığı toz fındık

1 çorba kaşığı çiğ krema

1 su bardağı et suyu

1 çay kaşığı toz zencefil, kekik, beyaz toz biber ve köri

1 çay kaşığı öğütülmüş Himalaya tuzu veya deniz tuzu ya da kaya tuzu

Yapılışı: Bütün malzemeleri tencerede iyice karıştırın, orta ateşte 7- 10 dakika pişirin ve ana yemeklerin üzerine dökün veya yanında servis yapın.

                                           Fırında Sebzeli Avokado

                                                       4 porsiyon

Malzemeler

8 adet avokado meyvesinin kabukları (4 adet avokadoyu ikiye bölün önce çekirdeklerini sonra etli kısımlarını parçalamadan bütün olarak çıkarın)

3 adet orta boy küp şeklinde doğranmış avokado içi (avokadoları ikiye bölün,

1 adet orta boy küp şeklinde doğranmış kuru soğan

¼ adet küp şeklinde doğranmış kabak, çarliston cinsi kırmızı ve yeşilbiber

Bir tutam ince kıyılmış dereotu

4 çorba kaşığı rendelenmiş taze kaşar peyniri

1 tatlı kaşığı fındık yağı

1 çay kaşığı beyaz toz biber, kekik ve kırmızı pul biber

1 tatlı kaşığı öğütülmüş Himalaya tuzu veya deniz tuzu ya da kaya tuzu

Yapılışı: Teflon tencerede yağı ısıtın ve soğanı yumuşayıncaya kadar orta ateşte sote yapın.

Biberleri, kabağı, avokadoyu, baharatları, tuzu da ilave edin, 5 dakika daha sote yapın ve ocağı kapatın.

Bu malzemeyi avokado kabuklarının içine doldurun, üzerine kaşar peyniri serpiştirin ve ısıya dayanıklı bir kapta, önceden ısıtılmış 175 derece fırında peynir az kızarıncaya kadar pişirin.

Servis yaparken üzerine kekik ve kırmızı pul biber serpiştirin.

Not

Bu mönülerin tarifi, yapımı ve fotoğrafları bana aittir.

Hepinize şimdiden afiyet olsun!...