Kenevir (Esrar,Ot,Marihuana…) Türevleri Kötüye Kullanımı

Kannabis dünya çapında kullanılan en yaygın yasadışı maddedir. 15 yaş ve üstü %3,7 yani yaklaşık 150 milyon insan tarafından kullanılmaktadır.

Erkeklerde kullanım oranı daha yüksektir. Daha çok 18-30 yaşları arasında kişilerce kullanılır. Çocukluk ya da ergenlik yıllarında davranım bozukluğu, daha sonraki yıllarda antisosyal kişilik bozukluğu özellikleri gösterenler kullanmaya daha yatkındırlar.

 Kenevir bitkisi kendirgillerden boyu 3.5 metreyi bulabilen, yüzeyi pürtüklü, içi boş ve dik gövdeli, parçalı yapraklı bir bitkidir. Bu bitkinin üstteki yaprakları üst yüzeyleri ve sapları kesilip kurutulup yuvarlanarak sigara biçimine sokulunca bu madde genellikle marihuana diye adlandırılır.

Haşhaş kenevir yapraklarının üst yüzeylerinden ve altlarından sızan kurutulmuş resinöz eksudadır. Haşhaş yağı, haşhaşın yoğunlaştırılmış damıtığıdır. Kenevir türevleri genellikle tüttürülür; ancak genellikle çay ya da yiyeceklerle karıştırılarak ağızdan da alınabilir. Ot olarak da adlandırılır.

Keyif verici amaçlı kannabis kullanımı 1930 larda Meksika’dan Amerika’ya yayılmıştır. O dönem caz müzisyenleri arasında yaygınlaşmıştır. Kullanımı Amerika’da 1938’de, diğer ülkelerde 1961’de yasaklanmıştır.

Gelişmiş ülkelerin pek çoğunda hala yasadışı olmasına rağmen kullanım yaşı düşmüştür.

Çok yüksek ölçülerde kullanıldıktan sonra birtakım yoksunluık belirtileri; sinirlilik, bunaltı, ellerde titreme, bulantı, yeme isteği değişiklikleri, uyku bozuklukları gibi fizyolojik değişiklikler eşlik edebiir.

            Sürekli kenevir türevleri kullanımı ve entoksikasyonu okulda ya da işyerindeki yeterliliği bozabilir ve araba kullanırken tehlike yaratabilir.

Yasal birtakım sorunlar ortaya çıkabilir. Aile ortamında huzursuzluklar olabilir. Kullan­madan duramamaktan ötürü psikolojik ya da bedensel birtakım sorunlar ortaya çık­tığında, kenevir türevleri bağımlılığı tanısı düşünülmelidir.

KENEVİR TÜREVLERİ BAĞIMLILIĞI

Kenevir türevleri bağımlılığı olan kişiler, bu maddeyi kullanmadan duramazlar ve eşlik eden birtakım sorunlar ya­şarlar. Bu maddeyi sürekli kullanan kişilerde, bu maddenin çoğu etkilerine karşı tolerans gelişir.

Aylarca ya da yıllarca bu maddeyi kullanırlar ve bu mad­deyi sağlamak ve kullanmak için her gün birkaç saatlerini harcarlar. Aile, okul, iş, eğlendirici ve dinlendirici etkinlikler gibi alanlarda birtakım olumsuzluklar yaşarlar. Kenevir türevleri bağımlı­lığı olan kişiler, yarattığı sürekli öksürük gibi bedensel ya da ileri dere­cede uyku hali ve amaca yönelik etkinliklerde azalma gibi ruhsal sorunları bilmelerine karşın bu mad­deyi almayı sürdürürler.

KENEVİR TÜREVLERİ ENTOKSİKASYONU

Kenevir türevleri entoksikasyonunun başlıca özelliği, bu maddenin kullanılması sırasında ya da bundan kısa bir süre sonra, klinik açıdan önem ta­şıyan, davranışsal ya da ruhsal, uygunsuz birtakım değişikliklerin ortaya çıkmasıdır.

Entoksikasyon, genellikle bir kabarma, uçuşa geçme duygusu­nu, uygunsuz gülme ve büyüklük duygularıyla giden bir aşırı neşe, uyku ve sersemlik hali, yakın bellek bozukluğu, karmaşık zihinsel işlemleri yapmakta zorluk çek­me, yargılama bozukluğu, duyusal algı çarpıklıkla­rı, motor yeterlikte bozulma ve zamanın yavaş ilerlediği duyumu gibi belirtilerin izlemesiyle başlar. Kimi zaman anksiyete çok ağır olabilir. Dengesiz duygudurumu ya da toplumdan uzaklaşma görülebilir. Bu et­kilere, kenevir türevlerinin kullanılmasından sonra­ki iki saat içinde, aşağıdaki bulgulardan ikisi ya da daha çoğu eşlik eder:

• Göze kan oturması

• Yeme isteğinde artma

• Ağız kuruluğu

• Çarpıntı

Kenevir türevlerinin entoksikasyonu dumanla dakikalar içinde, ağızdan alınırsa birkaç saati alabilir. Söz konusu etkiler genellikle üç-dört saat sürer, ağızdan alın­mışsa biraz daha uzun sürebilir. Görülen davranış­sal ve fizyolojik değişikliklerin derecesi, alınan maddenin ölçüsüne, uygulama yoluna ve alan kişi­nin kişisel özelliklerine göre değişir. Çoğu kenevir türevi yağda çözündüğü için, etkilerinin 12-24 sa­at sürdüğü ya da bu süre içinde yeniden ortaya çık­tığı da olabilir.

Kenevir türevleri, sıklıkla nikotin, alkol ve koka­in gibi diğer maddelerle birlikte kullanılır. Kenevir türevleri (özellikle marihuana), opiyatlarla ya da hallüsinojen maddelerle karıştırılabilir ve birlikte tüttürülebilir.

Kenevir türevlerini düzenli olarak kul­lanan kişiler, hem bedensel, hem de zihinsel bir uyuşukluk ve donukluk ortaya çıktığından söz eder­ler. Bu kişilerin yaklaşık üçte birinde, neredeyse her gün, depresyon, anksiyete, panik ataklarına benzer durumlar ya da sinirlilik belirtileri görülür. Kuşkuculuktan, açık hezeyanlar ve hallüsinasyonlara dek giden şüpheci, paranoid düşünce biçimi de görülebi­lir. Kendisine ve çevresine yabancılaşma ortaya çı­kabilir.

Laboratuvar bulguları

İdrar incelemelerinde, genellikle, kenevir türev­linin metabolitleri saptanır. Bu maddeler yağda çözünür maddeler oldukları için, uzun bir süre vü­cut sıvılarında bulunurlar ve yavaş atılırlar. İdrar in­celemelerinde 7-10 gün süreyle saptanabilirler, yüksek ölçülerde kullananlarda bu süre iki-dört haftaya dek uzanabilir. İdrar incelemesinde bulunması, geçmişte kullanıldığını gösterir; entoksiyon, kötüye kullanım ya da bağımlılığın olduğunu göstermez.

Fizik muayene bulguları ve eşlik eden genel tıbbi hastalıklar

Kenevir türevlerinin tüttürülmesi nazofarinks ve yüzey için ileri derecede tırmalayıcıdır.

Öksürük ve nazofarinks hastalıklarının orta cıkma olasılığını artırırlar. Kenevir türevlerinin klinik kullanılması sonucu kilo alınabilir. Uzun süre ve aşırı ölçülerde kullanılmaları durumunda farenjit, sürekli öksürük ile giden bronşit, pulmoner displazi ortaya çıkabilir. Kanserojenler, marihuanada, tütünde olduğundan daha çoktur.

Tedavi

Bugün için tedavide kullanılabilecek özgül bir tanımlanmamıştır. Tedavide daha çok psikofarmakolojik tedaviler, psikoterapi ve fonksiyonel tıp yaklaşımında rezonans terapilerinden yararlanılır. Psikoterapide, genelde, güdüsel yaklaşımlarla, baş etme becerilerinin birleşimi kullanılır.

Uzm.Dr. Sevilay ZORLU

Psikiyatrist &  Psikoterapist

Kognitif Davranışcı Terapist, Hipnoterapist (Regresyon), 

Aile Terapisti, Cinsel Terapist, Sanat Terapisti

Tel: 0242 316 98 99                  

https://sevilayzorlu.com/

www.antalyaterapipsikiyatri.com

www.antalyacinselterapi.com

https://neorezonansantalya.com/