PSİKİYATRİST

KOKAİNLE İLİŞKİLİ BOZUKLUKLAR

Kokain, koka bitkisinden (ikiçeneklilerden, And Dağlarında yetişen, Peru ve Bolivya'da bahçelerde iş ölçüde yetiştirilen, küçük ve sarımtrak çiçekler açan, kırmızı renkte, zeytin biçiminde mey­an, yapraklarından kokain elde edilen doğal olarak elde edilen bir maddedir.

Değişik biçimlerde (koka yapraklan, koka ezmesi, ko­kain hidroklorür ve kokain alkaloitleri gibi) tüketilir ve etkisinin başlama hızı ve katışıksızlık derecesine göre güçlülük düzeyi değişebilir. Ancak bütün bi­çimlerinde etken içerik kokaindir.

Kokainin sıklıkla kullanılan biçimi "krek koka­indir. Bu madde, toz haline getirilmiş hidroklorür tuzundan çıkarılan bir kokain alkaloidinin, sodyum bikarbonatla karıştırılması ve çok küçük" kayacık­lara dönüşecek biçimde kurumasının sağlanmasıy­la elde edilir.

Diğer kullanılış biçimlerinden başlıca ayrımı, kolaylıkla buharlaştırılabilir ve solunabilir ol­ması, dolayısıyla etkilerinin çok hızlı başlamasıdır.

"Krek kokain"in bulunmasından önce kokain, eter, amonyak ya da diğer uçucu bir çözücüyle ısıtılarak hidroklorür tabanından ayrıştırılıyordu. Sonuçta el­de edilen kokain tüttürülüyordu. Kullanıcıyı tutuşturabildiği ve ona zarar verebildiği için, bu işlem söz konusu maddeyi kullananlar için çok tehlikeli bir iş­lemdi.

KOKAİN KULLANIM BOZUKLUKLARI

Kokain kötüye kullanımı

Kokain bağımlılığı

Kokainin yol açtığı bozukluklar

Kokain entoksikasyonu; algı bozuklukları, kokain yoksunluğu, deliryumu

Kokainin yol açtığı psikoz, hezeyanlarla giden, hallüsinasyon­larla giden

Kokainin yol açtığı duygudurum bozukluğu

Kokainin yol açtığı anksiyete bozukluğu

Kokainin yol açtığı cinsel işlev bozukluğu

Kokainin yol açtığı uyku bozukluğu

Başka türlü adlandırılamayan kokainle ilişkili bozukluk

KOKAİN KÖTÜYE KULLANIMI

Kokain kullanımına bağlı özel hayat, sosyal hayat ve iş hayatlarını etkileyen ve kişi de belirgin sıkıntıya neden olan dönemler vardır. Kişilerin sorumluluklarını göz ardı ettikleri görü­lebilir ve kişilerarası çatışmalar içine girebilirler.

Yüksek ölçülerde, kısa süreli dönemler (birkaç sa­atten birkaç güne dek) için kullanımları, çok daha uzun dönemler (birkaç haftadan birkaç aya dek) için ara sıra, çok sorun çıkmadan, yoksunluk görül­meden kullanım izleyebilir.

Yasal birtakım sorunlar doğurabilir. Kullanılmasına eşlik eden sorunların yanı sıra tolerans, yoksunluk ya da almadan duramamanın (kompulsif davranış) kanıtları ortaya çı­karsa, kokain kötüye kullanımı yerine kokain ba­ğımlılığı tanısının konması düşünülmelidir. Ancak, yine de, bağımlılık tanısının konabilmesi için, ba­ğımlılık tanı ölçütlerinin tam karşılanabiliyor olma­sı gerekir.

KOKAİN BAĞIMLILIĞI

Kokainin ileri derecede güçlü öforik etkileri var­dır. Bu maddeyle karşılaşan kişiler, bu maddeyi çok kısa bir süre için kullandıktan sonra bile bağımlılık geliştirebilirler.

Kokainin bulunduğu bir ortamda, kişinin bunu kullanmaya giderek direnemiyor ol­ması, kokain bağımlılığının erken bulgusu olarak değerlendirilebilir.

Yaklaşık 30-50 dakikalık kısa yarı ömrü nedeniyle, "kabarma (uçuş) “ sürebilmesi için sık alınması gerekir.

Kokain bağımlı­lığı olan kişiler, bu madde için, çok kısa bir süre içinde çok büyük paralar harcamak durumunda ka­labilirler.

Maddeye ulaşabilmek için de, hırsızlık yapmak, vücudunu satmak ya da madde alışverişine aracılık etmek gi­bi yasal olmayan yollara başvurabilirler.

Kokain bağımlılığı olan ki­şiler, çoğu kez, dinlenmek ya da ek para bulmak için birkaç gün ara vermeye gereksinirler.

Bu kişi­ler, iş sorumluluğu, ana baba sorumluluğu gibi önemli sorumluluklarını, kokain bulmak ya da kul­lanmak için göz ardı edebilirler.

Uzun süreli kulla­nım sonucu, paranoid, şüpheci düşünceler, saldırgan davra­nışlar, anksiyete, depresyon ve kilo kaybı sık görü­lür. Hangi yolla kullanılırsa kullanılsın, yineleyen kullanımlardan sonra tolerans gelişir. Özellikle aşırı uyku uyuma, yeme isteğinde artma ve disforik, huzursuz duygudurum gibi yoksunluk belirtileri görülebilir ve bunlar, kişinin bu maddeyi kullanmak için içinin geçmesine yol açarlar ve depreşme olasılığını artı­rırlar.

Kokain bağımlılığı olan kişilerin çok büyük bir çoğunluğu, madde kullanımı süreçlerinde bir za­man kokaine fizyolojik bağımlılık bulguları (tolerans ya da yoksunluk belirtileri) gösterir.

KOKAİN ENTOKSİKASYONU

Kokain entoksikasyonunun başlıca özelliği, bu maddenin kullanılması sırasında ya da bundan kısa bir süre sonra, klinik açıdan önem taşıyan, davra­nışsal ya da ruhsal, uygunsuz birtakım değişiklikle­rin ortaya çıkmasıdır.

Entoksikasyon, genellikle bir "kabarma" ("uçuşa geçme") duygusu ile başlar ve şunlardan bir ya da birkaçını kapsar

Aşırı dinçlikle birlikte giden bir öfori, girginlik

Aşırı bir etkinlik gösterme

Yerinde duramama, aşırı bir uyanıklık

Kişilerarası duyarlılıkta artma

Konuşkanlık

Bunaltı, gerginlik, tetikte olma

Büyüklük duyguları

Basma­kalıp ve yineleyici davranışlar gösterme

Öfkelen­me, yargılama bozukluğu gösterme

Kronik dediğimiz uzun sürelerde en­toksikasyon durumunda, duygulanımda küntleşme ile birlikte bitkinlik ya da üzüntü duyma ve toplum­dan uzaklaşma.

Kokain kullanımını sırasında ya da kısa bir sü­re sonrasında gelişen, aşağıdaki belirti ve bulgular­dan en az ikisi eşlik eder:

• taşikardi ya da bradikardi gibi kalp ritim bozuklukları

• göz pupillerinde genişleme

• kan basıncında yükselme ya da düşme

• terleme ya da üşüyüp titreme, ürperme

• bulantı ya da kusma

• kilo verildiğinin kanıtları

• huzursuzluk (psikomotor ajitasyon ya da retardasyon)

• kas güçsüzlüğü, solunumun baskılanması, göğüs ağrısı ya da aritmiler

• nörolojik belirtiler (konfüzyon, katılmalar, diskineziler, distoniler ya da koma)

Ağır entoksikasyon, sara nöbetlerine, aritmile­re, ateş yükselmesine ve ölüme neden olabilir.Algı bozuklukları eşlik edebilir. Gerçeği değerlendirme bozukluğu olmayan, ko­kain kullanan bir kişide hallüsinasyonlar olursa ya da deliryum olmadan duysal, görsel ya da dokunsal yanılsamalar görülebilir.

Gerçeği değerlendirme­nin bozuk olmaması demek, kişinin hallüsinasyonlarının kullandığı maddeden kaynaklandığını, bir dış gerçekliği yansıtmadığını bilmesi demektir.

Psikiyatrist & Psikoterapist

Uzm. Dr. Sevilay Zorlu

Hipnoterapist

Psikanalitik Regresyon Terapileri

HYT (Hipnomedidatif Yeniden İşleme )

İBT (İçsel Bilge Terapisi)

Cinsel Terapist

Kognitif (Bilişsel) Davranışcı Terapist

Çift Terapisti

Aile Danışmanı

Sanat Terapisti

Fonksiyonel Bütüncül (Holistik) Tıp

Rezonans terapisi

İletişim: 02423169899

sevilayzorlu.com

www.antalyaterapipsikiyatri.com

www.antalyacinselterapi.com

https://neorezonansantalya.com/

Facebook: https://PsikiyatristSevilayZORLU

Twitter: https://mobile.twitter.com/DrSevilayZorlu

İnstagram: https://www.instagram.com/psikiyatrist_sevilay_zorlu/…

YouTube: https://www.youtube.com/results?search_query=sevilay+zorlu

https://www.instagram.com/neorezonans_biorezonans/...

TikTok: https://www.tiktok.com/@psikiyatristsevilayzorlu?_t=8UeuLaJSGiA&_r=1

Yayın Tarihi
08.11.2023
Bu makale 326 kişi tarafından okunmuştur.
Bu Haber İçin Yorum Yapın
NOT: E-Mail adresiniz web sitemiz üzerinde yayınlanmayacaktır.
CAPTCHA Image
Bu makaleye ilk yorumu yazan siz olun.

Yazara Ait Diğer Makaleler

Çerez Kullanımı

Kullandığımız çerezler hakkında bilgi almak ve haklarınızı öğrenmek için Çerez Politikamıza bakabilirsiniz.

Daha Fazla

Arama Yap!