PSİKİYATRİST

İLİŞKİMDE ÇATIŞMAK İŞE YARIYOR MU?

DR. SEVİLAY ZORLU

Anlaşmazlık yaşamayan tek bir evli çift bile yoktur. Bunun da aşikar sebebi hepimizin tek başına bir birey olmasıdır. Ben olarak hepimizin farklı istekleri vardır, sevdiğimiz ve sevmediğimiz şeyler farklıdır, bizi sinir eden ve memnun edenler de benzemeyebilir.

Çiftlerden biri televizyon izlerken rahatladığını ve çok fazla öğrenebilecekleri olduğunu ifade edebilir. Diğeri: “ İnsan neden kitap okuyup bir şeyler öğrenmek varken telefonunda oyun oynar? Televizyondan kim bir şeyler öğrenebilmiş bu hayatta?” diyebilir. Böylece flört ederken sorun olabileceğini düşünmediğiniz konular evliliğinizde zaman zaman şiddetli bir tartışma olarak patlak veren “hassas bir konu” haline gelmiştir. Evlilikte yıllar geçtikçe daha da fazla hassas konu keşfedebilirsiniz.

Evlilikte anlaşmazlıklar yaşayabileceğimiz gerçeğini kabul ederek başlamalıyız… Anlaşmazlıklar yanlış insanla evlendiğinize dair birer işaret değildir. Size insan olduğunuzu hatırlatır. Kimi zaman karşınızdakinin mantığı sizin mantığınıza sığmaz, duyguları ise size ayna tutmaz. Hayat hakkında düşüncelerimiz ve algılarımız; aile yapımız, geçmişimiz, değerlerimiz ve kişiliğimizden etkilenir.

Küçük de olsa büyük de; anlaşmazlıklar bir akşamı, haftayı, ayı ya da bir ömrü mahvetme potansiyeline sahiptir. Öte yandan anlaşmazlıklar birbirimizi nasıl seveceğimizi, destekleyeceğimizi ve yüreklendireceğimizi de öğretebiliyorlar bize.

Eşler, kaçınılmaz olan çatışmaları çözebildikleri zaman evlilikleri ayakta kalır. Birçok çift, hiç kavga etmemeyi uyumlu evliliğin bir göstergesi olarak görür. Oysa ancak uyuşmazlık ortaya çıkıp, ardından bir uzlaşma sağlanınca, insanlar ilişkileri içinde kendi kendilerini geliştirebilirler.

Yapılan çalışmalarda, sağlam temellere oturmuş evliliklerde, birlikte geçirilen olumlu zamanların ya da olumlu yaşantıların, olumsuz zamanlardan ya da olumsuz yaşantılardan en az beş kat daha çok olduğu bulunmuştur. Diğer bir deyişle, eşler arasında yaşanan olumlu duygular ve olumlu etkileşim, olumsuz olanlardan en az beş kat daha çoksa, söz konusu evliliğin oturmuş olduğu söylenebilir.

Evliliğin olumlu yönlerini artırabilmek için öncelikle yapılması gerekenler şunlardır:

İlgi Gösterin; Eşinizin ne söylediğiyle gerçekten ilgilenin. Gerçekten dinlediğinizi ve etkileşime katıldığınızı gösterin.

Sevgi Gösterin; Dokunarak, elini tutarak, geçmişte yaşanan güzel bir anı anımsatarak, dayanışmanızı vurgulayarak (sözgelimi, ‘’Bu senin sorunun değil, her ikimizin ortak sorunu’’ diyerek) ya da düşünceli bir davranışta bulunarak sevginizi gösterebileceğiniz gibi çok sevdiğinizi açıkça da söyleyebilirsiniz.

Umrunuzda Olduğunu Gösterin: Küçük küçük düşünceli davranışlar evliliğinize olumlu bir hava getirir.

Beğendiğinizi Gösterin(Takdir Edin); Birlikte geçirdiğiniz güzel bir zamanı anımsatarak, ona olan düşkünlüğünüzü göstererek, olumlu bir hava yaratabilirsiniz. Onun görüş, öneri ya da çözüm yollarına katılmak da beğendiğinizi göstermenin bir yoludur. Birbirinizde güzel bir yön bulduğunuz her an, ilişkinizi güçlendiriyorsunuz demektir.

Kaygılandığınızı Gösterin; Eşiniz, bir sıkıntısından ya da bir zorluğundan söz ederken kaygılandığınızı gösterin. Çaresiz ya da çökkün olduğunu hissettirdiğinde ona destek olun. Sizin söylediğiniz ya da yaptığınız bir şeyden ötürü kırılmışsa, savunucu bir tutum takınmaktansa, ‘’Seni incittiğim için üzgünüm’’ demek daha yapıcı olur.

Eşduyum Sağlamaya(Empati Yapmaya)Çalışın; Ne hissettiğini gerçekten anladığınızı gösterin. Ancak, yalnızca, ‘’Ne hissettiğini gerçekten anlıyorum’’ demeniz yetmez, bunu hissederek göstermeniz gerekir. Bunu yüz ifadenizle gösterebileceğiniz gibi, uygun bir geri bildirimde bulunarak da gösterebilirsiniz. Sözgelimi, ‘’Öyle söylemesi seni çok üzmüş olmalı’’ diyerek yaşadığı duyguyu anladığınızı dışa vurabilirsiniz.

Kabullenin; Eşiniz, sizin katılmadığınız bir şey söylüyor bile olsa, söylediklerinin önemli olduğunu, bir anlamının olduğunu ve bunlara saygı gösterdiğinizi bilmesini sağlayın. O konuşurken dinlediğinizi göstermek, söylediklerinin sizin için bir anlamının oluğunu ve dinlemeyi sürdürmeye istekli olduğunuzu gösterir. Ayrıca sergilediği duyguları da kabullendiğinizi gösterir. Katılmasanız bile, onun bakış açısını anladığınızı gösteren özetleyici bir cümleden kabul gösterdiğiniz anlaşılacaktır.

Eğlendirici Olun; Yalnızca sizin paylaştığınız, size özel birtakım şakalarınızın olması birlikteliğinizi besler. Yalnızca eğlenmek ya da gülmekle kalmaz, birbirinize yakınlaşmış olursunuz.

Sevincinizi Paylaşın; İyi duygular içinde olduğunuz zaman, sevinç ya da çoşku duyduğunuz zaman, bunu eşinizle paylaşın. Belki bunlardan birçoğunu kendiliğinden yapıyorsunuzdur. Ancak yukarıda sayılanların evliliğe olumlu bir hava getireceğini hiç unutmamak gerekir. Her şey yolunda giderken bunları yapmak iyidir, ancak özellikle çalkantılı dönemlerde bunları özellikle yapmaya özen göstermek gerekir.

‘’EVLİLİĞİNİZDE YETERLİ SEVGİ VE SAYGI VAR MI?’’ ÖLÇEĞİ

Aşağıdaki yargılardan her birine katılıp katılmadığınıza bağlı olarak ‘’evet’’ ya da ‘’hayır’’ yanıtı verin. Bu ölçeri, yanıtlaması için eşinize de verebilir ya da onun adına kendiniz yeniden yanıtlayabilirsiniz.

Eşim benim düşüncelerimi de sorar, benim görüşlerime de başvurur.