Isparta Temel Bilimler Üniversitesi Turizm Fakültesinin, Turizm Haftası çerçevesinde düzenlediği panele katılan Adil Gürkan, yeni bir kent modeli önerdi.
Turizm Fakültesindeki panelden sonra Isparta’daki bir otelde düzenlenen çalıştaya da katılan All Anatolia Direktörü Adil Gürkan aykırı öneriler paylaştı.
Şehir bürokrasisinin katıldığı çalıştayda konuşan Adil Gürkan, gençlere seslenerek, 2040’ların kentlerini farklı yapılandırmaları gerektiğini söyledi.
Şehirler Bu Model İle Yönetilemiyor
Kentlerimizi farklı bir yapılanma ile yönetme zamanı geldi.
Dünyadaki hızlı değişim ve dönüşüm, kentlerin geleneksel yönetim mekanizmalarını ıskartaya çıkardı.
Ağır karar alma süreçleri ve hantal bürokrasi yeni akımları anlamıyor.
Dünya hızla şeffaflaşırken, bizim kentlerimizdeki aşırı ketumiyet açığa düşüyor. Ne Dünyanın ne de Ülkedeki kitlelerin ilgisini, güvenini ve heyecanını yakalayamıyor.
Kent dinamikleri, aşırı bölünme nedeniyle koordinasyonu sağlayamıyor. Hedef odaklı çalışamıyor. Her kurum kendi olanakları ile kendi projelerine odaklanıyor.
Ortak gündem ile belirlenecek kısa, orta ve uzun vadeli hedeflere harcanması gereken total kaynaklar heba oluyor. Sonuç ile başlangıç bir türlü örtüşmüyor.
Artık kentleri, mücavir alanları ile birlikte devasa bir holding olarak kabul etmek gerekiyor.
Ellerinde devasa finansal kaynaklar var. Kent yönetimlerinin değerlendirmek durumunda olduğu doğal, sosyal, kültürel, insani kaynaklar var.
Büyük bir sosyal ve ekonomik hareketlilik sürüyor.
Kentlerin bölünmüşlüğü
Yönetim ve yetki anlamında illeri kimler paylaşmış, görelim.
Valilik
Belediyeler
Kaymakamlar
Devlet Daireleri
Özel İdareler
İl Genel Meclisleri
Kalkınma Ajansları
Meslek Odaları ve Birlikler
Muhtarlar
Özel sektör kuruluşları
Sivil Toplum Kuruluşları
Her yapının kendi karar alma süreçleri, kaynakları, hedefleri, yapılanmaları var. Özellikle hedefler arasında bir uyum olmadığı da bilinen bir gerçek.
Her yapı kendi önceliklerini kovalıyor.
Oysa merkezi bir koordinatör, kaynakları daha dinamik bir insiyatif ile ve daha planlı kullanabilir. Kaynak israfının önü kesilir.
Bu gün, sadece bizim ülkemizde değil, neredeyse bütün Dünyada hantal bir yapı var. Kamunun her türlü üretimi çok pahalıya mal oluyor.
Verimlilik çok düşük
Sosyal, kültürel, ekonomik, çevresel bütün alanlara yatırımlar yapılıyor. Büyük bütçelerle hareket ediliyor. Kısa vadede karlı gibi görünen birçok yatırım, uzun vadede tam bir zarar kaynağına dönüşüyor. Zira yapılan yatırıma en geniş toplumsal mutabakat ile değil, yetki sahibi muktedirlerin kriterlerine göre karar veriliyor.
Çok rastlanan bir örnek;
Bir cadde açılıyor. Asfaltı dökülüyor. Ardından bir yıl içinde önce gelip elektrik şebekesi için kazılıyor. Kazıyı yapanlar asfaltı özensiz biçimde düzeltip gidiyor. Ardından su için kazı yapılıyor. Aynı sorunlar yaşanıyor. Hemen birkaç hafta sonra doğal gaz kazısı geliyor.
Bitti mi?
Ne gezer?
Daha internet ve telefon hatları için kazı var.
Alın size bir zaman ve kaynak israfı örneği..
Denize kıyısı olan bir kentte, sahillerin bile bir sürü patronu var.
Her şehir bir Koordinatör tarafından yönetilmeli.
Bir koordinatör tarafından yönetilen kentler;
Daha üretici olur
Daha dinamik hareket eder
Daha hızlı karar alır
Verimlilik artar
Bir kenti, başarılı bir koordinatör tarafından yönetmeye başladıktan sonra sıra Dünyaya açılmaya ve markalaşmaya gelir.
Nasıl marka kent olunur? İşte somut adımlar
Markalaşmaya doğru bir tanım yapalım;
Marka bir söz vermedir. Kenti görmek, gezmek, yaşamak isteyenlere sunulacak bütün jestlerin ifadesidir.
Marka bir anlaşmadır. Bir prestij unsurudur.
İşte bu nedenle;
İç ve dış bileşenler arasında zayıf bir imajı olan kent algısını değiştirin
Kenti paylaşan toplumun geleceği ile ilgili ortak bir vizyon yaratın
Kent için kalıcı ve sağlam bir sunum oluşturun
Kent hakkında yerel, bölgesel ve küresel farkındalığı yükseltmek için çalışın. Konumunu güçlendirmek için bağlantılar kurun.
Ekonomik ve Kültürel Gelişme için Bir Komite
İş liderleri
Sivil toplum liderleri
Seçilmiş yetkililer
Topluluk temsilcileri
Turizm Yöneticileri
Üniversiteler
Kültürel Enstitüler
Yerel Medya
Özel etkinlikler komiteleri
Yol haritası için sorular
Kentin bulunduğu coğrafyada ve sosyal Dünyada yeri nedir? Güçlü ve zayıf yönleri nelerdir?
Kent, gelecekte nerelere gelebilir? Nasıl değişimler yaşayabilir? Bunları nasıl ifade edeceğiz? Nasıl programlayacağız?
Bu kenti hangi özellikleri özgün kılacak? Hangi özellikleri ile değerli ve çekici hale gelecek? Hangi avantajları ile iş dünyasına hitap edecek?
Bu yeni konumu nasıl ifade edip hayata geçireceğiz?
Kentin temel oyuncuları ve topluluk üyeleri bu markanın hayata geçişi sürecinde hangi rolleri üstlenecekler?
Marka stratejimizin başarıya ulaşmasını nasıl ölçeceğiz?
Bu soruların cevaplarını aldıktan sonra bir kent marka yolculuğu için sekiz adımlık bir sürece başlamalıdır.
Somut ve net hedefler belirleyin
Hedef kitlenizin beklentilerini ve yaşam tarzını anlayın
Mevcut marka algısını tanımlayın
Arzu edilen marka kimliğini oluşturun
Ülke içinde ve Dünyada konumlandırmayı geliştirin
Kentin değer önerilerini belirleyin
Marka stratejisini belirleyin
Başarı süreçlerini ölçümleyin
Kent markalaştırması için öneriler
Bir amacınız olsun
Eğer somut bir hedef ve plan yoksa, proje çekiştirenin elinde kalır, farklı yönlere gider. Projenin tanımlayacağı kent kimliği için her kafadan ayrı bir ses çıkar. Açık olarak tanımlanmış bir amaç, süreç, roller ve sorumluluklar sayesinde proje daha hızlı ve sağlam bir biçimde gelişir.
Güven ve prestij anahtar özelliklerdir
Bir kent için yüksek özlemler içinde olmak çok kolaydır. Ama bu özlemlerin ayaklarının yere sağlam basması gerekir. Hem kentte hem de hedef pazarlarda konumlandırmanın güvenilir, amaca uygun ve motive edici olması ile ilgili araştırmalar yapın. Kent için düşünülen kimliğin güvenilir olduğundan emin olun. Kent kimliği uzun vadede herkesin özlemleri ile örtüşmeli, ama kısa vadede öncelikle güvenilir olmalı. Algıları sarsmalı.
Özgün olmalı
Kent markalaştırması yaparken genel eğilim herkesin her şeyi olmaktır. Böyle yaparsanız, kentin gerçekten ne anlam ifade ettiğini ıskalamış olursunuz. Çok genel bir mesaj verirsiniz. Hedef kitlelerin ilgisini çekecek özgünlükten uzak kalırsınız. Kentin gerçek değerlerini araştırmak ve seçmek zorlu bir iştir. Ama çok hayati bir öneme sahiptir. Disiplinli bir odaklanma stratejiyi daha güçlü kılar.
Becerikli olmak gerekiyor
Bir marka stratejisi geliştirmek için çok yüksek bütçelere gerek yoktur. Aksine yerel kaynakları kullanarak başarmak için birçok yaratıcı çalışma olabilir. Kentin Üniversite öğrencileri yaratıcı çalışmaların ana unsurları olabilirler. Okullardaki dinamizmden yararlanın. Öğrenciler yaşadıkları kenti çok iyi analiz ederler ve anlatırlar.
Kalıcı ve özgün zenginlikler ağızdan ağıza reklamı tetikler
Marka farkındalığı için yüklü reklam kampanyaları düşünülebilir. Faydalı da olur. Ama bu yöntemin sürdürülebilirliği tartışılabilir. Bunun yerine kentteki önemli sanat, spor, kültür etkinliklerinin tanıtımını yapın. Kent turları düzenleyin. Başarılı pr çalışmalarını gündeme getirin. Ağızdan ağıza yayılan reklamı tercih edin. Doğal ve insanlar arası iletişim ile desteklenen çalışmalar marka farkındalığı yaratmak için daha etkili olur.
Sadece bir slogan olarak kalmasın
Kentlere vereceğimiz en önemli tavsiye, sloganı en son sıraya koymaları. Sloganlar kent kimliğini yansıtmak için yeterli değildir. Slogan markaya atıfta bulunur, ama anlatmak istediğimiz sadece bu değil. Sloganlar genellikle kırılgan, sınırlı ya da kimi zaman da çok geniştir. Slogan kentin ne olduğunu tam olarak açıklamaz. Marka kentin DNA’sıdır. Dokusunu yansıtır. Nesilde nesile aktarılan her türlü mirası ortaya koyar. Otantik özelliklere sahiptir. Marka, kenti diğerlerinden ayıran özelliklerdir.
Sözcüklerden fazlasına bakın
Marka pozisyonunu oluştururken sadece sözcüklere sıkışıp kalmayın. Kentin ziyaretçilere ve yaşayanlara verdiği sözleri sadece kelimeler ile ifade etmek yetmeyecektir. Dil bariyeri kentin marka konumlanması ile ilgili algıyı olumsuz etkileyebilir. Hedef kitleyi motive etmek için ses, müzik, görsel efektler de kullanılmalı
Duygusallığa ağırlık verin
İnsanların ruhunu sarsmak için gereken sırrı keşfetmek çok önemlidir. Sadece kentin işlevlerine odaklanan bir vaat ile yetinmeyin. Bunu rakip kentler de taklit edebilir. İşlevlerde çok kentin karakterini öne çıkarın. Temel söz veriş hedef kitle ile duygusal bağ kurabilmek için kalpleri etkileyen bir tarzda olmalı.
Proje zaman alacaktır, sabırlı olun
Markalaşma uzun süre alacak bir eylemler bütünüdür. Sonuca ulaşmak için zaman, sabır ve adanmışlık gerekir. Başarı için gerçekçi kriterler belirleyin. Çalışmalarınızı yıllık olarak ölçümlemek üzere somut planlar yapın. Ekonomik sonuçları almak için 3 ile 5 yıllık bir zamana gereksinim duyacağınızı baştan kabul edin.
İstikrar çok önemlidir
Markalaştırma için zaman gerekir. Ama daha da önemlisi istikrardır. İşin başında karşınıza çıkacak olan öncelikli görevler için yoğun bir mesai ayırın. Süreç içinde çılgın öneriler gelecektir. Prim vermeyin. Sakin olun. Nereden hangi müdahale olursa olsun, belirlemiş olduğunuz stratejiden taviz vermeyin. Vereceğiniz güçlü mesajın arkasına enerjinizi koyun. İletişim için online ve basılı medyaya zaman ve sempati ayırın. İletişimi kalıcı hale getirin. Hem istikrar hem de çeviklik güçlü birer silahtır.
Kent paydaşları mutlaka sürece dahil olmalı
Kentte yaşayanlar, yatırımcılar, yöneticiler, STK’lar markalaşma sürecine hem gönül vermeli, hem de güçlü biçimde ikna edilmiş olmalıdır. Her bir paydaş bunun farkında olmalı, inanmalı ve yaşamalıdır. Herkesin sürece dahil olması ve kabullenmesi, stratejinin temel etkinlik haline gelmesini sağlar. Paydaşlar, pazarlamadan her türlü karar alma süreçlerine destek olurlar.