ANKARA'DAN

Dünya ''Vicdan'' Günü

İBRAHİM UYSAL

Olsaydı, ne güzel olurdu, değil mi?

--Aslında bazı gönüllü dernek ve kuruluşların böyle bir girişimi olmuş ama, onlarında kendilerine hayrı olmadığından;

--Ya da o günlerin sıcaklığı ile resmi kurum ve kuruluşlardan destek alacaklarını düşündüklerinden göstermelik bir iki etkinlik ve girişim olmuş. Sonuç: Kocaman bir HİÇ!..

--Oysa, "Dünya Vicdan Günü" olsaydı ne hoş olurdu.

--Önce vicdan nedir:(bazen kendimi gerzek, çok bilmiş hoca modunda hissediyorum ama, bizde bir noktada buluşmanın en önemli yeri, aynı sözcükten, aynı şeyi anlayıp- anlamadığımızı anlamaktır):"kişiyi kendi davranışlarıyla ilgili olarak bir yargıda bulunmaya yönelten, kişinin kendi ahlak değerleri üzerinde dolaysız ve kendiliğinden yargılama yapmasını sağlayan, kişiye doğruyu ve iyiyi yapma yükümünü de yükleyen içsel güç."

--:"Vicdan, kişinin kendi niyeti veya davranışları hakkında kendi ahlaki değerlerini temel alarak yaptıklarını veya yapacaklarını ölçüp biçtiği bir kişilik özelliğidir."

--" vicdan, kişide iyiyi kötüden ayırt etmeye yarayan içsel bir parametre, kişiden kişiye değişen ve geliştirilebilir soyut bir kavram"

--Gördüğünüz gibi "vicdan"ı ortak sözcükler ile tanımlamak olası değil. Çünkü, içine kişilik, bilgi, ahlak, inanç vb her şey giriyor da ondan.

--O yüzden ben vicdanı, kişinin kendisi olduğunda; kendisi, bir başkası, çevresi ve dünyası için olmasını istediği ve yaptığı şeylerin bütünü olarak görüyorum.

--Eee peki "vicdansız" insan da olur mu?

--"Amma da vicdansızsın yaaa!.." ya da "Vicdansız Adam/Kadın" derler ya. Demek ki oluyor.

--Burada vicdanın ne olduğunu sorgulamak bilimsel bir makaleyi gerektirir. Olayın, dini, felsefi, ahlaki, bilimsel yönleri vardır. O neden ile konunun bu boyutunu kısa geçip;

--Neden "DÜNYA VİCDAN GÜNÜ" diyorum.

--Bu konu ilk olarak, ABD'li Aktivist Rachel Corrie'nin okullarındaki "Kardeş Şehir" projesi ile başladı.

--ABD-Washington/Olympia kentinde 10 Nisan 1979'da doğan Rachel Aliene Corrie, Okulu'nun başlattığı "Refah-Olympia Kardeş Şehir Projesi" kapsamında Filistin-İsrail Gazze'ye gitti.

--O sıralar(2003), Gazze'de Filistinlilerin başlattığı İkinci İntifada sürmekte, İsrail Ordusu birlikleri de, Filistinliler'in evlerini yıkmakta ve israil askerleri ile Filistinli eylemciler arasında şiddetli çatışmalar yaşanmaktadır.

--Yaklaşık 2 ay oluştu Rachel Corrie Gazze'ye geleli. 16 Mart 2003 günü, Filistinlilerin evlerini yıkan 2 İsrail buldozerine karşı Filistinli aktivist arkadaşları ile sürdürdüğü direniş sırasından İsrail Askeri Buldozeri tarafından ezilerek feci şekilde can verdi.

--Rachel Corrie'nin ölümünün ardından soruşturmalar açılsa da, olay ört bas edilmişitir ama, Dünya Kamuoyu bu duruma sessiz kalmamış, bir "vicdani" ses vermiştir.

--Bu ses de zaman ile başka acılar içinde kaybolup gitmiştir.

--Filistin, bir çok Türk Solcusuna da mezar olmuştur. 1968'de "Mustafa Kemal" kod adı ile giden Abdülkadir Yaşargün ve Mustafa Çelik yaşamlarını yitirmişlerdir. Deniz Gemiş, Yusuf Küpeli, Cihat Alptekin ve diğer yoldaşları da valiz dolusu silah ve mermiler ile, valiz dolusu kitaplar ile Filistin Kurtuluş Ordusu (FKO) saflarında savaşmaya gitmişlerdir.

--İşin ilginç tarafı, o gün giden solcular, Filstin'in Bağımsızlığı ve özgürlüğü için gitmişlerdi.

--Bu gün de İslami Cihatçılar da gidiyorlar, .... !..

--Aradaki farkı, vicdanınıza bırakayım mı?

--Ha bu arada "vicdan" konusunun sonunu tatlı bağlayalım mı.

--Kavram olarak Vicdan olgusu, iyiyi ve kötüyü tanıma ve birbirinden ayırma yetisi olarak bilinir. Bazıları vicdanı doğuştan bir yetenek, duygu olarak alır iken, bazıları da yaşam içinde öğrenilen, edinilenler olarak ele alır .

--O yüzden, "vicdan azabı-vicdanım rahat" gibi terkiplerler veririz.

--Dini inanç olarak vicdan, insana tanrı tarafından doğuştan verilir.

--Bilimsel yaklaşanlar ise, yaşam içinde öğrenme, deneyimler ile elde edilir diye tanımlarlar.

--Sonuçta İnsan, vicdanı ile yaşayan bir varlıktır.

--Şimdi bütün bu anlatılanlardan sonra, siz de "elinizi vicdanınıza koyun" ve:

--Bizler,

--Bu Ülke,

nerede yanlış yaptı, yapıyor ya da yapacak diye bir düşünün isterseniz.

--Siz güldürdüğümün farkındayın da.

--Bendeki bu. Batsın bu vicdanım!..