MEVZU DERİN

Anayasa referandumunun ardından

DOÇ. DR. İBRAHİM BAYKAN

Referandum oylamasına kadar bu konuda yazılmış yazılara birkaç yorumum dışında görüş bildiren bir yazı yazmadım. Daha doğrusu yazmayı uygun görmedim.

Her yazar- çizer gibi ben de gelişmeleri yakından takip ettim. Bu yazımda sizlerle referandumun gelişim sürecini ve sonucunu paylaşmak istedim.

Sonuçları ile birlikte; bakınız bu referandum ülkemizde toplumda ne gibi etkiler yarattı ve hissettirdi:

*Referandumda; evet- hayır kutuplaşmasından korkacak bir şey yok. Referandumun doğası bu; Diyalektik gereği referandum yapılan her yerde toplum ikiye bölünür sonra toparlanır,

*Bu referandum; aynı evde evet ve hayır olabileceğini bunun da gayet doğal olduğunu gösterdi,

*Toplum; referandumlarla adam yerine konulduğunu hissetti ve ona göre ilgi duydu ve ilgilendi, oyunu kullanmak için tatilini yarıda kesip kilometrelerce yol kat etti,

*İktidarıyla muhalefetiyle; uzlaşmanın önemini bir kez daha anladı ve her şeyin mahkemelerde çözülüp çözülemeyeceğini öğretti,

*Sonucu ne olursa olsun halkın iradesinin son söz olacağını sonuçlarına da yine halkın katlanacağını ve buna da saygı gösterileceği mesajını verdi,

*12 Eylül öncesi; Cumhurbaşkanını seksen turda seçemeyen bir parlamentonun referanduma gidip halkını adam yerine koysaydı; belki de 12 Eylüle zemin hazırlanmamış olacağını hatırlattı,

*Bu referandum; yapılacak olan kısmi anayasa değişikliğinin yeterli olmadığını ve daha detaylı bir değişiklik olması gerektiğini ortaya koydu,

*Bu referandumla parti liderlerinin; seçmenlerini çantada keklik gibi görmelerinin doğru ve geçerli olmadığını da göstermiş oldu,

*Bu referandumla halkın hiç de eskisi gibi koyun olmadığı parti geleneği bir yana ülke adına yapılacak değişikliklere daha duyarlı olduğu sonucunu ortaya çıkardı,

*Her ne kadar bir kısım parti lideri ve saz arkadaşları; seçimle referandumu birbirine karıştırdılarsa da bunun yanlış bir düşünce olduğunu umarım anlamışlardır,

*Bu referandumda belki de dünyada ilk defa bir parti lideri hiçbir mazerete sığmayacak bir halde oyunu kullanamadı.

Sonuç olarak referandum geleneğine pek alışık olmayan Türk toplumu ve yönetenleri bu referandumdan gerekli dersi almıştır. Tüm evetlerin ve hayırların; hayırlara vesile olmasını diliyorum.

Yetkililere bir de önerim var:

Demokrasi, demokrasi diyoruz hep lafta kalıyor; şu 12 Eylülü gelin Demokrasi Bayramı yapalım da demokrasinin ne olduğunu herkes bir anlasın ve öğrensin.