ANKARA'DAN

Buhranın Krizi!..

İBRAHİM UYSAL

Buhran, kriz gibi yabancı kökten sözcüklerin yerine Türkçede, "bunalım" kullanılır. Sizi bunaltmadan konuya gireyim.

--Buhran, Aramice kökünden Arapça, Kriz de, Fransızca kökenli bir sözcüktür. Beklenmeyen kötü bir durumu anlatmak için kullanılır. Kalp krizi. Yönetim krizi. Ekonomik kriz/ buhran, buhran, bunalım geçiriyor gibi günlük dile kullanılır.

--Herkese "kalp krizleri"nden uzak sağlıklı, buhransız, bunalımsız günler; ülkelere de, ekonomik kriz/buhran/bunalımdan uzak dönemler dileyelim.

--Dünya bir COVID-119 pandemisi yaşıyor ama, henüz kriz noktasında değil demek ki, bir coronavirus krizinden söz edilmiyor.

--Genelde "kriz"i, beklenmedik ve çok hızlı gelişen, kişilerce önceden kestirilemeyen süreç olarak tanımlıyoruz.

--Bu durum da Kurum, kuruluş ve organizasyonların çok hızlı karar almalarını gerektiriyor. Yerinde ve zamanında alınan bu kararlar ve yönetilen süreç ile krizlerin planlanan sürede aşılması ile mümkündür.

--İyi de bu sözü edilen kriz nedir, belirtileri ve özellikler nelerdir. Nasıl anlar ve farkına varırız. Bu sorulara yanıt aramak böyle olur.

--Krizleri öngörmek olası ama zamanını kestirmek oldukça zordur.

--O yüzden, kurumsal yapılar içinde üst yönetimin içinde yer aldığı KRİZ MASALARI kurulmuştur.

--Kriz masalarının görevi, süreci önceden gözleyerek, olası krizi ve sürecini en hasarsız atlatmak ve gerekenleri zamanında yapmaktır.

--Peki krizin belirtileri olur mu?

--Her krizde ciddi riskler vardır. Kurumlarda yaşanan krizleri ikiye ayırmak gerekir.

--İçsel, iç çevreden kaynaklanan krizler

--Dışsal, dış çevreden kaynaklanan krizler.

--Krizin sebepleri Yaygın olarak Doğal, Ekonomik, Teknolojik, Politik-yasal ve Toplumsal dış faktörler olduğu gibi;

--Kurum, kuruluş ve organizasyonların içlerinde yaşanan: Yönetim zafiyetleri, Örgütsel yapısının sağlıklı oluşturulamaması ile bunlar arasındaki iletişim ve yönetici sorunları.

--Ayrıca, özellikle az gelişmiş toplum ve ülkelerde sık görülen, Kurum Kimliği ve kültürünün oluşmaması.

--Genellikle yönetim ve yöneticilerin göz ardı ettiği organizasyon içinde ki çalışanların Motivasyon Eksikliği,

--KRİZLERİN GÖZ GÖRE GÖRE gelmesine ve olmasına sebep olur.

--Peki, krizin bilgi akışı olur mu?

--Genellikle klasik anlayış ve feodal ilişkili yöneticiler örgüt içi iletişimi pek ciddiye almaz. Sadece formel(gazete, dergi, tv, resmi yazışmalar vb) iletişimi değerlendirir.

--Oysa, formal(resmi) iletişim kadar, informel(gayri resmi) iletişim de bir bilgi kaynağıdır. Dedikodu ve söylentiler bile yönetimler için çok değerli bir feedback'dir(geribildirim) ve krizlerin önlenmesinde çok özel bir öneme sahiptir.

--Krizleri, en baştaki kişiler, Liderler aşar. Çünkü, yetki ve sorumluluk onlardadır ve alınacak kararlar, hem örgüt içinde hem de örgüt dışında/çevrede ciddiye alınıp güven yaratması gerekir.

--Kriz sorun boyutuna ulaşmdan, doğru iletişim kanalları kullanılmalıdır. Çünkü, informel iletişim (dedikodu-söylenti), formek iletişimden daha hızlı yayılır.

--Doğru bilgilendirmeye kurum içinden başlanmalıdır. Böyle bir durumda, kurum çalışanları en çok sorulara muhatap ve iletişim güvenliğinden yoksun kişilerdir.

--Liderler, sorunu saptayıp, krizi değerlendirdikten sonra, eldeki olanakları ve beklentiler doğrultusunda doğru bilgi akışını sağlamak durumdadır. Güvensizlik, yeni sorun ve krizlere sebep olabilir.

--Hem iç çevreye(kurum içine), hem de dış çevreye(kamuoyuna) doğru bilgilendirme yapıldıktan sonra, alınan kararların ivedilikle uygulamasına geçilmelidir.

--Bu ise, kuruma hem krizin maliyetini düşürür, hem de güven sağlar, başarı getirir.

--Unutmayın her kriz bir "kaos"tur. Kaoslar de, yeni çıkışlara, doğumlara ve arayışlara yol açar. Unutmayın, evren, dünya ve yıldızlar da bir kaos sonucu oluşmuşlardır.

--Kriz ve kaostan korkmak yerine, ne yapılacağının bilinmesi ve kararlılıkla kararların uygulanması yerinde olur.