Turizm Arama Konferansı bir hayal kırıklığıdır.

Türkiye'de turizmin olumlu yapılabilirliğini sağlamak ve sektörün sorunlarını masaya yatırıp, sektörün stratejisini ve eylem planı oluşturmak için, 29 Şubat, 2 Mart 2008 tarihleri arasında
Antalya-Belek Ela Otelde, (TOBB) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından düzenlendi, Turizmin geleceği ve sorunları masaya yatırıldı.

Turizmle ilgili pek çok etkinliğin yoğun yaşandığı Antalya'da, Turizm adına yapılan toplantılara ('Turizm Arama Toplantısı') bir yenisi daha gerçekleştirildi.

Bilindiği gibi, Turizm'de 2007 yılında elde edilen sayısal turist girişi artışına rağmen, yıllardır çeşitli çevrelerce dile getirilen sorunlardan dolayı, genel anlamda tam bir başarı elde edilmekte olduğu söylenememektedir.

Sektörün beklentisi ve herkesin hem fikir olduğu, Turizmin her alanında ihtiyaç duyulan yasal bir düzenin bir an önce  meclise getirilip, geçirilmesidir. TOBB'un düzenlediği bu toplantıda, Türk turizminde yaşanan sorunlara çözümler, sürdürülebilir bir turizm yapabilmenin yollarını ortak akıl yürüterek önermek amaçlanmıştır. Konunun sektörel ve  devlet adına söz sahibi kişi ve kurumlar davet edilmiştir.

TOBB'un, Türkiye'nin gelişmesinin önünü tıkayan pek çok  konuyu gündeme taşıyıp, sorunların olumlu çözüme kavuşması yönünde girişimleri takip ettiğimiz güzel çalışmalardır. Her şeyin sadece devletten beklenmemesi ve sivil insiyatifin katılımcı olmasına  bir örnektir. Biraz geç kalınmış olsa da, düzenlenmiş olması bu toplantının olumlu yönüdür. Dünya ülkeleri arasında, coğrafik, kültürel, tarihi doğal ve etnoğrafik  zenginliğiyle, Turizm yapılabilirliğine, Türkiye  kadar uygun olanaklara sahip pek az ülke vardır. Özellikle , son 20 yılda oldukça önemli çalışmalar yapılmıştır. Ancak yeterli değildir.

Hali hazırda,Turizm sektörünün işleyişine yasal düzen sağlayan 4848 ve 1618 sayılı ve sektör dışı yardımcı olan diğer genel kanunlar dışında başka bir hukuki durum söz konusu değildir.

Turizmin önünü açacak,yasal düzenlemelere acil ihtiyaç vardır.

Seyahat acentalarının kurulması ve faaliyet yürütebilmesi 1972 yılında mecliste kabul edilen, Ancak, günün şartlarına yeterli olmadığı öngörülerek güncellenen 1618 sayılı kanun dahi, sektörün ihtiyacına tam olarak cevap vermekten uzaktır ve tekrar ele alınmalıdır.

Turizme yapılan özverili yatırımlarla Türkiye'ye kazandırılmış, Dünya turizmine örnek gösterilen konaklama sektörünün ihtiyaç duyduğu özel bir yasal düzen gereklidir.Benzer şekilde, Türk turizminin bugün geldiği noktada, olağan üstü çalışmalar başaran ve ülke tanıtımındaki başarılarıyla  Türkiye'ye yönelik olumlu düşünce ve izlenimleri tesis eden Türk Turist rehberlerinin mesleğini yapabilmesinde yaşadığı, ilgili sıkıntılar gün ve gün artmaktadır. Turist rehberleri, 4848 sayılı kanunun ilgili maddeleri çerçevesinde prof. Turist rehberleri yönetmelik ve diğer genel kanunların olanaklarıyla yasal faaliyet yürütmeye gayret
etmektedirler. Ancak, Haksız uygulamalar ve olumsuz çalışma koşulları nedeniyle, çok severek yaptıkları mesleklerini bırakmak zorunda bırakılmaktadır. Ülke yararı ve turist rehberliğinin konumu ve önemi düşünülünce, Bu olumsuz gidişe bir dur demenin zamanı gelmiştir.

Turist rehberleri özel bir yasa istemektedirler.Turist rehberlerinin Türk turizminin olumlu gelişmesindeki itici rolü ve önemi, ilgili kişiler tarafından yıllardır dile getirilmektedir. Yıllardır siyasilerden ve devletin ilgili kurumlarından talep edilmektedir, Ama bir türlü gereği gerçekleşmemiştir.

Aynı nedenle, Kara yoluyla yapılan turizm yolcu taşımacılığının içinde bulunduğu sıkıntılar ve bu olumsuz durumun turizm şoförlerinin mesleklerini yapabilmelerine, güvenli taşıt  sürüşüne ve tur güvenliğine  etkilerinin türk turizminin genel işleyişine  tedbir olacak çalışmalar ve yasal düzen gereklidir.

Turizmin yeme içme, animasyon  sektörünün işleyişi, çalışanların sosyal  ve özlük hakları, turizm alanlarının denetim altına alınma gereği v.b. Bu gereklilikler için uzun bir liste yapılabilir. Sorunların çözümüne katkı olacak özel bir turizm yasa çalışması gerekir.

Türkiye'nin ekonomik sıkıntılarının aşılabilmesinde ve dolayısıyla yaşanan sosyal olumsuzlukların önlenmesinde, Turizmin yapılabilirliğini sağlamak sektör içi ve sektör dışı hepimizin sorumluluğudur.

 Bu açıdan ,TOBB'un girişimini önemsiyorum.

Ancak, Bu ve benzeri çalışmalar düzenlenirken, ifade edilen amaca daha yaralı katkı alabilmek için, daha hassas olunmalı ve sektörle ilgili diğer kurumlar ihmal edilmemelidir ve anlaşılan odur ki, düzenlemede sorumluğu olan kişiler görevlerini  yeterince yerine getirmemişlerdir.

Turizm Arama Toplantısında,yasal düzenlemeler bekleyen sektör kuruluşları için hayal kırıklığı yaşanmıştır. Katılımcı listesi harici dışarıdan kimsenin içeri alınmadığı toplantıda pek çok turizm sektörü temsilcileri yoktur. Kapalı kapılar ardında ki planlamalar  sektörün
ortak aklını oluşturmaktan uzaktır. Turizm sektörü içindeki bazı meslek kuruluşlarıyla birlikte, Turist Rehberleri Birliği temsilcileri her ne hikmetse yok sayılmışlardır. Sonuçları kamuoyuyla paylaşılacağı söylenen bu toplantı şimdiden olumsuzluklar taşımaktadır.

Biliyoruz ki, bu çalışmalarda, Turist Rehberlerinin temsilcilerinin yok sayılmasından Bakanımız Sayın Ertuğrul GÜNAY'ın haberi yoktur. Turist rehberleri ve sektörle ilgi olduğu halde çağırılmamış oldukları anlaşılan kurumların temsilcilerine sahip çıkacağına, Bakanımız Sayın Ertuğrul GÜNAY, bu toplantı öncesi pek çok açıklamalarında yer vermişlerdir.

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, 5362 sayılı kanun hükümlerince kurulan Turist Rehberleri Esnaf Odaları ile çalışmalar yürütmektedir. Turizm Arama Toplantısına Antalya (ARO), İzmir (İZRO) ve İstanbul (İRO)Turist rehberleri esnaf odaları temsilcilerinin çağrılmaması anlaşılır değildir.

Diğer bir deyişle, bu toplantı da Turist Rehberlerinin yasal kurumları temsil edilmemesi nedeniyle, Turist rehberleri için toplantı sonucunda alınacak kararların sektörel faydası tartışma konusu olacaktır. Turist rehberlerinin mesleğine ve yöneticilerine karşı yapılan
sorumsuzluk artık son bulmalıdır. Sektörün temsilcilerinin bir araya getirildiği iddiasıyla yapılan bu organizasyon da keyfi uygulamaların yapıldığı izlenimini vardır. Temsil edilmediğimiz toplantının sonuçları bizi endişelendirmektedir.

Turist rehberleri adına alınacak kararlarda, kimler söz sahibi olacaktır? Rehberlerin kurduğu meslek odalarının katılmadığı bu toplantıda rehberler adına alınan kararlar ne kadar gerçekci ve uygulanabilir.

Sayın Bakan, Ertuğrul GÜNAY'ın bu olumsuzluğa müdahale edeceğinden eminim.Toplantı öncesi yaptığımız çalışmada, söz konusu bu toplantının davetlilerinin kim tarafından çağrılı olduğu dahi bir bilinmezlik içerisindedir. Bu kargaşaya sebep olanlar büyük bir yanlış
yapmışlardır. İyi niyetle yapılan organizasyon, sektör sorunlarını çözmekten çok sektörü kaos
ortamına sürüklemektedir. Kaos ortamında turizmin yara alması hiçbir kesimi memnun etmeyecektir. Ancak, Bundan karlı çıkacaklar her zaman olduğu gibi yasal çalışmayan gruplardır. Toplantıya katılan, pek çok sektör  temsilcilerinin bu yanlışlardan haberi olmadığı kanaatindeyim.


TOBB, Pek çok saygın ve değerli çalışmalara imza atmıştır. Ancak, bu toplantıda sektörün sorunlarının çözümüne ışık tutacak katılımcıların sınırlı tutulması, ilgili pek çok kişi ve sektör temsilcisinin tecrübe ve deneyimini yok saymıştır. Bu haliyle öngörülecek kararlar yeterince
etkin olmayacaktır. Her toplantıda, benzer eleştiriler gelebilir denebilir. Ama, TOBB'dan
beklenen en iyisi yapabilmektir . TOBB bünyesinde, Bu imkan ve olanak vardır.

Özellikle, bir yandan Turist rehberi olarak, mesleğini tam anlamıyla yapamamanın sıkıntılarını,yok yere geçen zamanı,yitip giden birikimleri, yaşam mücadelesini verirken, turizm içinde inatla kalarak bir umutla bekleyen binlerce insanı, Diğer yandan ülkemin genel menfaatlerini öngörerek, turizmin pek çok açıdan çözüme katkı sağlayacağını bilen ve sorumluluk alan bir turizm sektör yöneticisi olarak, Türkiye için biraz daha dikkatli çalışmalar yapmamız, gerekmez mi diye düşünmekteyim.
Turist rehberlerinin mesleğini yapabilmesiyle, Ülkenin turizm geleceğinin olumluluk taşıması doğru orantılıdır.

 
Osman ÖZBULDU
Antalya Turist rehberleri Esnaf Odası
Başkanı