Turist artışı ve çelişkiler yumağı

Turizm sektörünün ülkemiz için ekonomik bir değere dönüştüğü günümüzde, sektörle ilişkili olarak doğal, kültürel, tarihi ve etnografik değerlerin turizm amaçlı kullanılışının   sosyal katmanlara yansımaları koruma ve kullanma dengesi açısından da irdelenmesi önemli ve gereklidir.

Turizmin yapılabilirliği esas alınarak yapılacak çalışmalar sektörün işleyişini güçlü kılar ve sağlıklı bir denge kazandırır.Ancak, sektörün içinden biri olarak bunu pek kolay olmadığını hemen hemen her gün yaşayarak görmekteyim.

Yaklaşık, 20 yıldır turizm sektöründe bulunmaktayım. Türkiye'de yapılan turizmle ilgili pek çok çelişki beni acı acı gülümsetmiştir.

2007 turizm sezonu pek çok çevrelere göre, 2006 turizm sayısal gelişler kıyaslanarak, sevindirici bulunmuştur. Ancak, Genel olarak kişi başına elde edilen gelir önceki yıllara göre daha az olmuştur.

Bir yandan turizmin ülke ekonomisi için önemi vurgulanmakta, turist gelişleri olumlu bir mesaj olarak umut pompalanmakta ancak, sezon sonu gelince yaşanan değişmemektedir.

Bölgelerde yapılan turizm 12 aylık sezona yayılan bir özellik taşımadığı için, maliyet hesabı yapan yatırımcı sektör çalışanlarına, duymak istemedikleri önceki yıllardan bilinen yaprak dökümü mevsimini yani sektörden işçi çıkarmalarla ilgili kötü haberleri ulaştırmaya   başladılar.Zaten, pek çok sektör çalışanı, çok mesai yaptıkları halde, emeğinin karşılığını yeterince alamamaktan şikayet etmekte idi. Buna her yıl olduğu gibi bu yılda işveren tarafından maliyet ve işsizlik gerekçesiyle işten çıkarmalar eklenince, Sektörün işleyişindeki dengenin sonuçları itibariyle yansımaları Koruma ve kullanma dengesinin önemini bizlere bir kez daha hissettirmektedir.

Bununla birlikte, Ülkemizin kaynaklarını kullanırken, koruyacağımızın ne olduğu açıktır.

Kayıt dışı ekonominin ve bu ülkenin gençlerinin yeterince değerlendirilmeyerek, yabancı istihdamının yoğun yaşandığına tanık olduğumuz sektörde; turizm söz konusu edilince ormanların,doğal kültürel kaynakların yeterince tedbir alınmayarak adeta talan edildiği gerçeğiyle,getiri ve götürü hesaplaması yapılarak, yıllık kazançları göz önüne alınınca, pek çok sektör çalışanı dönemsel memnuniyet içinde olsalar bile genel olarak sosyal açıdan mutsuz ve gelecekten umutsuzdurlar.

Pek çok alanda olduğu gibi, turizmde de sistemsizlik sistem olmuş  ve sorunların çözümü genellikle zorlamalar ve ite kalka yöntemlerle, bulunmaya çalışılmaktadır.İşimiz, aşımız ve gelecekle ilgili kişisel beklentilerimizin olumlu cevap bulması,   turizmin yapılabilirliğiyle doğrudan ilişkilidir.

Görünen ve yaşanan odur ki; turizmin işleyişinde yanlışlar yapılmaktadır.

Sektörde durum böyle iken, pek çok çevreler tarafından gözde meslek olarak işaret edilen turist rehberlerinin çalışma koşulları farklı özellikler taşımakla birlikte, mesleki sıkıntıların sonuçları bakımından durumları turizmden emekleriyle kazanç temin eden diğer sektör çalışanlarından farksız değildir.

Bir yandan, Mevcut 2 veya 4 yıllık turist rehberliği proğramlı yüksek okullardan mezun olanlardan istekli olanlar ve kültür ve turizm bakanlığının ilgili birim yetkililerinin sektörün ihtiyacı gözetilerek dönem dönem çeşitli illerde açtığı kursları başarıyla bitirenler  kültür ve turizm bakanlığınca potansiyel turist rehberi olarak yetkilendirilirken,diğer yandan çeşitli bakanlık ve kurumların girişimleriyle turist rehberlerinin yetki alanında, çeşitli isimler altında faaliyet yapanlar ve bunlar yetmezmiş gibi,tamamiyle yetkisiz olarak,yani kaçak rehberlik yapanlar?,Her geçen gün,önceki günleri aratmaktadır.

Ayrıca, Turizmindeki genel işleyişin denetlenmesinde yetki sahibi olan kültür ve turizm bakanlığının caydırıcılıktan uzak olan denetim faaliyetlerinin yarattığı moral bozukluğu, Nitelikli turizm faaliyeti beklentisi ve tur organizasyonunu yapma   isteğinde olan seyahat acenta yetkilisi sayısının gün ve gün azalması nedeniyle , Ülkeye hizmet edebilmeyi turist rehberliğinin erdemliliğiyle yapabilme isteğinde olan, pek çok meslektaşımız arasında sektörden hızlı bir  kaçış yaşanmaktadır.

Mevcut durumunun özetiyle birlikte, turizmden ekonomik bir beklentisi olan bir sektör çalışanı olarak koruma ve kullanma dengesinin oluşması için bizlere düşen sorumluluklarınızı bilerek, üzerimize düşeni yapabilmeliyiz. Yapıyor muyuz yeterince değil? Hiç değil.

Ayrıca, sorumluluklarımızı yerine getirmektense, ihmal ettiğimiz yetmezmiş gibi, günübirlik koşuşturmalar içinde genel anlamda koruma gözeterek kullanmadan  çok kollamaya yönelik kullanmaya yardımcı olmuşuz ve netice itibariyle her yıl benzeri olaylar rutin olarak mekan ve kişi isimleri farklı olsa da yaşana gelmektedir.

Sonuç olarak, Birkaç kişinin geçici mutluluğu, genelin mutsuzluğuna dünüşmektedir. Fakat, Ülkenin ağır bedeller   ödeyebildiği   turizm hedeflerine her şeye rağmen ulaşılmaktadır.

Bir gün geliyor günü birlik özel çıkarlarla diğer dengeler yok sayılıyor, artık olmaması gereken ama varlığı her sektörde hissedilen, kollanılan imtiyaz çevrelerinin sebep olduğu tıkanıklık ve yozlaşmalar da sektörün başarısına gölge düşürmektedir.

Ülkemizin doğası, tarihi değerleri, yeterince sergilenemeyen tarihi ortak kültürel mirasımız, tam anlamıyla korunarak ve çeşitli turizm ürününe dönüştürülerek ülke yararına ekonomik kazanç olmalıdır.Aksi takdirde, Zaten kısıtlı olan ülke imkanlarının amaç dışı ve olanakların tüketilmesine yönelik kullanılması demek olacağı için bunu kabul etmemiz ve izin vermemiz imkansızdır.

Kanaatimce, bu konudaki olumsuzlukların ana nedeni Turizm Sektörünün ihtiyaç duyduğu yasal alt yapının yeterince güçlü olmaması ya da hiç olmamasıdır.Umut olması gerekirken, umutsuzluk kapısı olan turizm sektörünün çıkışı, Koruma kullanmanın yasal alt yapıyla desteklediği bir ortamda olumluluğa dönüşmesiyle olasıdır.