TEK TEK

Biz Bir Aileyiz!

AHMET TEK

Sevmediğim, duyduğumda rahatsız olduğum beylik sözlerin ilki “Biz bir aileyiz” kalıbıdır.

“Biz bir aileyiz” sözü, öyle bir kalıp ki, hangi madenden döküldüğünü kimse bilmez ve kaldırmaya kimsenin gücü yetmez. Bu sözü kullanmak için fırsat kollayan, yakaladığında da hiç kaçırmayan kişi, gerçekte “Ben ailenin reisiyim” mesajını veriyordur.

Hiç kimseye önermem, mesai arkadaşlarını aileden görmelerini. Öyle insanlarla çalışmak zorunda kalırız ki, bırakın aile olmayı, aynı kurumda aynı havayı solumak bile işkenceye dönüşür. Aile olmak o kadar kolay mı?

Bu sözü kullananların aile kavramından habersiz olduklarını düşünürüm. Benim de karşıma çıktı öyleleri. Hiçbirinin babaya benzer yanı yoktu, baba gibi olanını da görmedim.

Geçtiğimiz günlerde okudum. Taşradaki üniversitelerden birinin rektörü, “Biz bir aileyiz” buyurmuş. Üniversite demek, üniversal “evrensel” kurum demek. Uluslararası bir yapıyı aileye benzetmek, aileye indirgemek nasıl bir mantık?

Aile kavramı, üniversitelerde “Sosyolojiye Giriş” dersinin ilk ve temel konusudur. Gordon Marshall, Sosyoloji Sözlüğü’nde aileyi şöyle tarif etmiş:
“Aile kan, cinsel ilişki ya da yasal bağlarla birbirine bağlı olan insanlardan oluşmuş, mahrem ilişkilerle örülü bir gruptur.”

Üniversite çatısı altında “Biz bir aileyiz” sözünü kullanmak “oksimoron” örneğidir. Bir rektörün ağzına almaması gereken bir kalıptır. Üniversitede kendisine aidiyet arayanlara başka beylik sözler bulmalarını öneririm.

Babanın iyisi kendi evinde olanıdır. Akademide bilim vardır, bilim adamı vardır ve bizler saygı duyduğumuz akademisyenlere “Hocam” deriz.
İş yerleri bizim ekmek kapımızdır. Hakkını, hukukunu gözetiriz, hakkımızı hukukumuzu korumaya çalışırız ama “Biz bir aileyiz” gibi gerçek dışı, boş ve absürt laflar rahatsızlık kaynağıdır.

Her görevin, her makamın ve her kavramın bir tanımı vardır. Üniversitelerin en belirgin özelliği, kavramların korunup yetiştirildiği mümbit seralar olmalarıdır.

“Size baba diyebilir miyim?” sorusu Yeşilçam’ın buluşuydu ve mazide kaldı. Üstelik senaryoya göre, filmin sonunda “size baba diyebilir miyim?” denilen kişi, biyolojik baba çıkardı.

Ekşi Sözlük, “Biz bir aileyiz” sözüne geniş yer ayırmış. “Tek başıma ben bir hiçim” yazmış biri. Bir de şöyle yazılmış: (sansürlü paylaşıyorum)

“Eğer çalıştığınız kurum bu sloganı kullanıyorsa ve siz kendinizi üvey evlat gibi hissediyorsanız, kuruma aidiyet değil mahkumiyet hissediyorsanız, doğum gününüzde size özel bir şeyler yapılmıyor, pasta kesilip mum üfletilmiyorsa, iyi günde de kötü günde de yanınızda olunmuyorsa, daha da kötüsü ailedeki gibi rolleri dağıttığınızda abi, baba, amca dedikleriniz sizi .....kalkıyorsa kurumunuza dönüp "biz nasıl aileyiz........he söyleyin bana nasıl aileyiz bi gidin demenizin vakti gelmişte geçmiştir bile.”

Uludağ Sözlük de bu söze sıcak bakmamış: işte onlardan biri: “İşte bu lafı ve türevlerini hangi ortamda duyarsan duy, topukla, tabanla, tırısla, .... kaç!”

“Biz bir aileyiz” diyen kişi, eğer sizin çekirdek ailenizin dışında biri ise, özellikle işvereniniz, yöneticiniz, müdürünüz veya benzeri her kim olursa olsun, samimiyetten uzaktır. O size babalanmak istiyordur ve ayak yapıyordur. Böyle konuşan insanlar önce size, sonra emeğinize asla saygı duymazlar, hakkınızı korumazlar ve ilk fırsatta sizi satmaya kalkarlar.