“Metal arkadaşlar”

             Uçsuz bucaksız yemyeşil kırlarda, gelincikler, papatyalar arasında ne kadar mutlu bir yaşantımız vardı. Göğe uçurtmalar uçurur, sek, sek oynardık. Yeni doğmuş kuzuları kucağımıza alır severdik. Bedenimiz ve ruhumuz özgürce gelişirdi.

Her şeyin ötesinde mutluyduk.Gerçek arkadaşlarımız, gerçek dostlarımız vardı..

Gerçekten yüz yüze kavga eder, sonra sarılır barışırdık…

             Teknolojinin yaşamımıza hızla girmesi, bütün dengelerimizi biz fark etmeye fırsat bulamadan sinsice bozdu. Bilgisayar, cep telefonu, televizyon gerçek arkadaşlarımızın yerini aldı. Bir nevi bağımlılık oluşturdu pek çoğumuzda. İçe kapanık ve sosyal iletişimde problemleri olanlar, bu bağımlılığın daha da çok riski altında kaldı.

            Özellikle çocukları, ama genelde tüm insanları bekleyen masum tehlike BİLGİSAYAR… Masum tehlike diyorum zira köşede koyduğunuz yerde öyle uslu, uslu oturuyor. Üstelik yararları saymakla bitirilemeyecek kadar çok. Onun sayesinde dünyanın tüm bilgilerine ulaşıyorsunuz. Canınız sıkıldıysa, dünyanın bir ucunda yaşıyor olsa da sevdiklerinizle sohbet edebiliyorsunuz.Keyfiniz isterse tavla ya da poker oynayabiliyorsunuz..Kendinize sevgili ya da arkadaş bulabiliyorsunuz. (Üstelik istediğiniz kriterleri yazarak bu kriterlere uygun olarak..) Gel gelelim hani içkide bir deyim vardır ya “şişede durduğu gibi durmaz.” Aynı deyimi bilgisayar için de kullanabiliriz.”Köşede durduğu yerdeki gibi durmuyor.” Nasıl ki alkol ve esrar bir bağımlılıksa bu da öyle.

Arada şöyle bir fark var.Alkol ve madde kullanımının tehlikeli boyutu dozun giderek artmasıyla orantılı..Burada da bağımlılığın vahameti bilgisayar başında geçirilen sürenin uzunluğuyla ölçülüyor.Bilgisayar bağımlılığı da artık tıp literatüründe yerini bir bağımlılık çeşidi olarak aldı.Psikolojik merkezlerde ayaktan tedavinin yapılmasının yanı sıra Hollanda’nın Amsterdam kentinde ilk yatarak tedavi ünitesi kuruldu.Şu sıralar bu konuda  bize de başvuruların çok olması nedeniyle, yatarak tedavi ünitesini yaşama geçirmek için çalışmalarımızı sürdürmekteyiz..Zira ayaktan tedaviler başarısız kalmaktadır.

          Bilgisayar bağımlılığı konusunda yapılan araştırmalar henüz sınırlı sayıda olmasına rağmen,hemen her kullanıcının bağımlı olma riskinin bulunduğu görülmektedir.Masum tehlike derken şunu kastetmekteydim.Çocuk bilgisayarın başında oyalanmaktaysa, bu ebeveynlerin işine gelmekte;”Ohh çocuğum gözümün önünde,dışarıda nerelerde diye endişe duymuyorum,sessiz sessiz bilgisayarının başında oturuyor.yaramazlık patırtı gürültü de yok..” diyerek kendilerini derin bir gevşekliğin içine bırakmaktalar.Oysa o masum alet çocuğunuzu bilinmez  tehlikelerin içine sürükleyebilmektedir. Giderek dış dünyadan, arkadaş ilişkilerinden koparıp a sosyal hale getirmektedir. Savaş oyunları, öldürmeye yok etmeye programlanmış oyunlar, beyinde belli noktaları tetikleyerek Amerika’da ve Almanya’da örneğini gördüğümüz okul katliamlarına neden olmuştur.

           Bilgisayar bağımlılığı sadece çocuklar için değil yetişkinler için de potansiyel bir tehlike oluşturmaktadır. Bilgisayar bağımlılığını uzmanlar;

·         WEB temelli grup oyunlarına bağımlılık FRP(Fantastic role player), dungeon, tavla, poker gibi

·         Sanal sohbet bağımlılığı(chat, IRC, e-posta, e-haber grupları)

·         İnternette surf bağımlılığı şeklinde bölümlere ayırmışlardır.

Bu bağımlılıkta bağımlılığın içeriği karmaşıktır. Koleksiyon ya da okuma gibi hobilerden farklı olarak kişiye devamlı uyaran gider. Bu kadar yoğun uyaran sağlayan bir ilişkide kullanıcıların büyük bir çoğunluğu bağımlı olma riskiyle karşı karşıyadır.

         BİLGİSAYAR BAĞIMLISI OLMANIN KRİTERLERİ
      Diğer bağımlılık türlerinde olduğu gibi, bilgisayara bağımlılıkta da bazı ortak belirtilerden söz edilmektedir. Bu belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterse de genel olarak ortak yönleri bulunmaktadır.

1. Bilgisayar kullanımı ile ilgili etkinliklerden zevk alma, mutlu olma ve rahatlama,
2. Bilgisayar kullanılmadığı zamanlarda huzursuzluk, keyifsizlik, kaygı yaşama ve uyku bozuklukları,
3. Sosyal, ailevi ve eğitim/iş alanında yapılan etkinlikler için isteksizlik hissetme,
4.Kişisel ilişki, başarı ve maddi konularda risk alma,
5. Günlük yaşamın büyük bir bölümünü bilgisayar başında geçirme,
6. Bilgisayar kullanılmadığı durumda, iş yaşamında ve/veya çalışma alanında zorluk çekme ve performansta düşme,
7.Bilgisayar kullanılmadığı durumda boşluk hissetme,
8. Giderek bilgisayarın başında geçirilen süreyi kontrol edememe,
9. Güne bilgisayar kullanımı ile başlama ve başından geç kalkma,
10. Tatillerde de diz-üstü (lap-top) kullanma,
11.Bilgisayarı gün boyu açık tutma, v Gün boyunca bilgisayardan uzak kalındığında huzursuzluk ve sıkıntı hissetme,
12.Bilgisayar kullanılmadığında zamanın geçmek bilmemesi,
13. Bilgisayarın en iyi arkadaş olduğuna inanma,
14.E-postalar kontrol edilemediğinde huzursuz olma,
15. Hiç buluşulamasa da en iyi arkadaşlıkların bilgisayar ortamında kazanıldığını düşünme,
16.Baş, bel, sırt ve boyun ağrısı, gözlerde kuruma-yaşarma, kişisel hijyene verilen önemde azalma vb. bazı fizyolojik belirtilerin ortaya Diğer bağımlılıklarda olduğu gibi, bilgisayar-insan ilişkisinde de (bilgisayar ve internet kullanımı, bilgisayar oyunları vb.) bağımlılığı tanımlayan bazı dikkat çekici unsurlar bulunmaktadır

1. Ekonomik açıdan; bilgisayara yüklü harcamalar yapma ve para bulabilmek için şartları zorlama,
2. Eldeki parayı yanlış kullanma, bütçede bazı ihtiyaçların yerini alma,
3. Bilgisayar ile geçirilen zamandan ve yapılan etkinliklerden gittikçe daha fazla zevk alma,
4. Bilgisayar kullanımına ayrılan süre ile ilgili olarak yalan söyleme,
5. Kişisel problemlerden kaçmak için bilgisayar kullanma,
6. Bilgisayara ayrılan süre yüzünden ilişkilerde bozulma ve sosyal ortamlardan uzaklaşma,
7. İş/Eğitim yaşamını tehlikeye atma.
         Bağımlılık türü ne olursa olsun sözü edilen bu belirtilerden birkaçı ortaktır. Ancak temelde bağımlılığın niteliği farklıdır. Diğer bağımlılıklarda olduğu gibi, bilgisayar bağımlılığı kişiyi farmakolojik olarak biyokimsayal düzeyde etkilemez, kişinin dışında, sosyal bir özelliği vardır ve kontrol edilebilir. Bilgisayar kullanılmadığında fizyolojik bir sonucu ortaya çıkmaz. Bilgisayarın sıklıkla uzun süreli kullanımında daha çok anti-sosyal eğilimler ortaya çıkar. Kore’de bilgisayar başında uzun süreli oturmaktan dolayı iki ölüm vakasına rastlanmıştır.

       Kişiye düşen, kullanımını ortalama bir düzeye getirmesi, azaltması ya da tamamen durdurmasıdır. Bunu da başaramıyorsa profesyonel yardım almasıdır. Sözünü ettiğim yatılı tedavi merkezleri bir “Doğaya Dönüş” projesi şeklindedir. Adrenalini arttırarak, doğaya ve doğal uğraşlara dönerek bağımlılığı ortadan kaldırır. Bireysel ve grup terapilerle kişi desteklenerek sağlıklı bir birey olarak yaşama yeniden başlar. Başka bir yazımda bu projenin ayrıntılarından sizlere söz edeceğim…Hepinize sağlıklı ve mutlu günler diliyorum..Görüşmek üzere...