Ramazan'da Beslenme...

     Ramazan ayında oruç tutan bireyler, diğer zamanlarda olduğu gibi sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenmeye özen göstermelidirler. Genelde 3 - 4 öğünde tüketilen besinler, beslenme düzeninin tamamen değiştiği bu dönemde 2 öğüne sıkıştırılmaktadır. Özellikle tatlı, hamur işleri, şarküteri ürünleri gibi karbonhidrat ve yağ içeriği yüksek besinlerin tüketiminde artış olmakta, buna karşılık su, kurubaklagil, sebze ve meyve tüketimi azalmaktadır. Halbuki bu dönemde günlük almamız gereken protein, vitamin ve mineral oranları değişmemektedir.
 Kilo problemi olan bazı bireyler Ramazan ayını zayıflamak için fırsat olarak görmekte ve yalnızca iftarda bir şeyler tüketmektedir. Böyle bir beslenme şekli sonrası birey kilo vermek yerine kilo bile alabilir.Uzun süre aç kalmak iştahı ve doyma eşiğini artıracağından normalden çok fazla miktarda ve hızlı yemek yenir. Kilo almamak için sahura mutlaka kalkmak, yedikten en az 40 dakika sonra yatmak, suyu yatmadan hemen önce bolca içmek, hafif gıdaları tercih etmek yerinde olur. Sahurda da ağır yiyeceklerden kaçınarak hafif, kahvaltılık gıdaları tercih etmekte fayda vardır. Ayrıca bazal metabolizma hızının yavaşlaması, iftar ve sahur vakitlerinin günün daha az hareket edilen zamanlarına denk gelmesi ve kan şekeri düşüşüne bağlı olarak tatlılara karşı isteğin artması genellikle kişilerin bu dönemde ağırlıklarının artışına neden olmaktadır.İftarda ve sahurda birdenbire ve çok fazla yemekle midenin doldurulmaması gerekir.Bu durum  midegerginliğine yol açabillmekte tansiyon   y  ükselmesine ve nörolojik hormanların hızlı salgılanmasına sebep olmaktadır.
 
Yemeklerin seçiminde çok yağlı, çok tuzlu ve aşırı tatlı besinlerden kaçınmak gereklidir. Bunların yerine hazmı kolay, mide-barsak sisteminde uzun süre kalabilen lifli ve sellüloz içeren sebze, meyve ve kepekli ekmek tercih edilmelidir.yetişkin bir insanın günde en az 1.5-2 litre su içmesi gerektiğinden hareketle sıvı alımına çok dikkat edilmesi gerekir. gğır işlerde çalışan işçilerin oruç tutmaları halinde su kaybına bağlı olarak şok geçirdikleri belirlenmiştir. Bu nedenle yeterli miktarda su içilmelidir.Yemeğe ne çok sıcak ne de çok soğuk olmayan hafif bir çorbayla başlanmalıdır. Bağırsak problemi olanlar çorbalarına kepek ilavesi yapabilecekleri gibi kepekli ekmek de tercih edebilirler. Etli veya etsiz, fazla yağlı olmayan bir sebze yemeği Yoğurt ve meyve veya tatlı olarak sütlü tatlılar olabilir.
Protein içeriği fazla olan gıdalar (midenin boşalma süresini uzatarak acıkmayı geciktirirler) yumurta, süt, yoğurt, peynir gibi gıdalar, Kahvaltı şeklinde bir öğün olabilir. Bol sıvı alınmalıdır. Su içilmelidir. Meyve yenilebilir. Fazla tuzlu besinler tüketilmemelidir. Sadece su içerek oruç tutmak sakıncalıdır. Bu durumda yorgunluk, dikkatte azalmalar olur. Sahura kalkılmadan oruç tutulursa aç kalma süresi artacağından metabolik hız düşer ve halsizlik, baş ağrısı görülür.

Şeker hastaları oruç tutmak sağlıklı insanların metabolik dengesini değiştirmez, ancak şeker hastaları için oruç tutmak son derece sakıncalı olabilir. Şeker hastaları azar azar ve sık sık yeme şekline dayanan bir beslenme rejimi uygularlar. Ramazanda ise uzun süre aç kaldıklarından şeker düşmesi sonucu hayati tehlikeler söz konusu olabilir. Vücudunda insülin yetersizliği ve şeker kullanımında dengesizlik olduğu için iftardan sonra hiperglisemi koması olabilir, felç veya ölüme neden olabilir. Oruç, hamileler ve bebek sağlığı açısından riskli emziklileri sıvı alımı azalacağından süt salınımı etkiler, bebek yeterince anne sütü alamaz. Bununla birlikte aç kalmak, 9 yaşın altındaki çocuklar seyahatte olanlar, akli dengesi ve psikolojik durumu bozuk olanlar, çok yaşlı ve hasta olan insanlar, ağır kalp ve böbrek hastası olanlar, mide ülseri, safra kesesi iltihabı veya taşı olanlar, karaciğer yetmezliği olanlar ve ağır enfeksiyon geçirenler için risklidir.

İFTAR VE SAHUR ALTERNATİFLERİ VE ÖRNEK MENÜ

İftar
Su veya zeytin ile oruç açıldıktan sonra
1 kase çorba
Bol salata (az yağlı)
1-2 ince dilim esmer ekmek

20.00
Bol salata (az yağlı)
6-8 yemek kaşığı sebze yemeği (susuz)
2 köfte kadar az yağlı tavuk, balık, hindi ya da kırmızı et
1 kase yoğurt
1-2 ince dilim esmer ekmek

21.00
1 kase sütlü tatlı veya meyve tatlısı veya biraz ceviz, fındık
Açık çay veya bitkisel çay

22.30
2 porsiyon meyve

Sahur
Akşam yemeğinde olduğu gibi sebze yemeği, et, ayran, çorba veya kahvaltılık
1 bardak süt veya ayran
1 haşlanmış yumurta
1 büyük dilim beyaz inek peyniri
5 adet zeytin
Domates-salatalık vb. söğüş sebze
1-2 dilim esmer ekmek
(En az 40 dakika-1 saat sonra bir porsiyon meyve yenip yatılmalı)

SAHUR ALTERNATİFLERİ

Sahur 1
1-2 dilim ekmek
1-2 dilim peynir veya 1 yumurta
5-6 adet zeytin Salatalık-domates
Meyve  veya 1-2 çay kaşığı bal-reçel

Sahur 2
1 bardak süt ve 1 dilim börek

Sahur 3
1 kase çorba, domates, salatalık,
1 dilim ekmek, 1 kase yoğurt

sağlıklı ramazanlar...