Termessos

Büyük İskender'in Anadolu'daki şehirleri teker teker ele geçirerek Pamphilya'dan Frigya'ya geçmek için aşmak zorunda olduğu Yenice boğazı'nda karşısına dikilen Termessos vardır, Antalya'nın Kuzeybatı'sında. O büyük orduya kök söktüren ve geri çekilmek zorunda bırakan, coğrafyasının  savunmaya son derece elverişli olmasının yanında, bağımsızlığına ve onuruna düşkünlüğüyle destanlar yazmış bir halk yaşadı o topraklarda...

Büyük İskender'in ölümünden sonra, generallerinden Tek gözlü Antigonos kendini Küçük Asya'nın hükümdarı ilan ederek Pisidia tarafından desteklenen Alcetes ile savaşa tutuştu. 40.000 piyade, 7000 atlı, ve sayısız fil ile saldırıya geçen Antigonos karşısında yenilen Alcetes Termessos'a sığındı. Şehri kuşatan Antigonos'a karşı Termessos halkı Alcetes'i korumayı onur saydı. Kuşatma aylarca sürdü.  Kurtuluşu Alcetes'i teslim etmekte gören şehrin yaşlıları, genç savaşçıları farklı bir yöne sevk ederek  Alcetes'i tutukladılar. Antigonos'a teslim edileceğini anlayan Alcetes intihar etti. Surlardan aşağıya sarkıtılan cesede Antigonos günlerce işkence yaptı ve geri çekildi. Aldatıldıklarını anlayan genç savaşçılar onurlarının incindiği bu olaya neden olan yaşlıları öldürdüler ve Alcetes'e bir anıt mezar yaptılar.

Bugüne kadar hiç kazı çalışması yapılmamış, birçok depreme ve yağmacılara rağmen tüm görkemiyle ayakta kalabilmiş Termessos antik kentindeydik bu pazar. 900 Metre yükseltiye dek araçlarımızla girdiğimiz milli parkta sur kalıntılarını gözlemleyerek başladık yürüyüşümüze. Lahitler karşılıyor bizi yol boyu. Birçoğu ilginç rölyeflerle, yazılarla donatılmış. Mezar soygunculuğu sadece günümüz problemlerinden değil, tarih boyu süregelmiş belli ki. Rehber arkadaşımızın  anlatımıyla, giysileri ve zenginlikleriyle ölülerin gömüldüğü lahitler üzerindeki yazıtlar soygunculara beddualarla dolu. Ve o dönem yasalarına göre mezar soyguncularının yakalandıklarında ödeyecekleri bedeli anlatıyor. Kimi lahitlerde yağmacıları korkutan Medusa rölyeflerine rastlıyoruz. Medusa, denizler tanrısı Poseidon tarafından hamile bırakılan ve Poseidon'un karısı ve tanrılar tanrısı Zeus'un kızı Athena'nın gazabına uğrayıp başı kestirilen bahtsız kadın.

Biri Zeus ile özdeşleştirilen Termessos tanrısı Solymes'e adanmış altı tapınak, üç yanı stoalarla çevrili agora ((pazar yeri), agoranın doğu yakasında 5000 kişilik bir tiyatro ve su sarnıçlarıyla tüm yıkıntılara rağmen ayakta kalan şehirde Alcetes'in anıt mezarına ulaşıyoruz. Kaya üzerine kabartma at üzerinde savaşçı motifi, günümüze kadar varlığını koruyabilmiş.

Bugün de topraklarımızda, Kurtuluş savaşında olduğu gibi onurumuzla yaşamak dileğiyle...