DUAYEN

Ekonomi ve Turizme Dikkat!

CAN PULAK

Turizm çok hassas bir sektördür. En küçük olumsuzluktan feci şekilde etkilenir.Ekonomi de öyle değil mi? Yönetim hataları, ülkedeki huzursuzluklar, siyasi çekişmelerin seviye kaybetmesi,hemen ekonomiye tesir eder. Borsa çöker, faiz ve döviz süratle tırmanır.

Sıcak para ve yabancı sermaye ürkektir. Büyük kazançlar olduğu için piyasaya girerler, ama en küçük bir riski gördükleri zaman da, vakit geçirmeden kaçarlar. Türkiye bunu en fazla yaşayan ülkelerden biridir. Artık bu konuda tecrübe kazanmış olmamız lazım.

Uluslararası ekonomi, öyle fazla böbürlenmeyi ve gerçekleri aşan güveni pek taşımaz. Sükûnet, sakin bir ekonomik iklim ve oyunun kurallara göre oynanması halinde, güçlü bir ekonomiden bahsedilebilir. Aksi halde iktisadi gelecek hep tehlikededir.

Yerli sermaye pek yabancı sermaye kadar ürkek değildir ama, onun da panikleri vardır elbette. Siyasi istikrar dağılmaya başladığında, yerli sermayemiz çalan alarm zillerinden rahatsız olur. Bunu da tabii karşılamak gerek.

Ama asıl tehlike, yatırımcıyı korkutan gelişmelerdir. Planı yapılmış, parası ayrılmış büyük işler için tam kazma vurulacakken meydana gelen istikrar dağılımı, büyük ve belirsiz rötarlara sebep olabilir ki, bundan hepimiz zararlı çıkabiliriz.

Siyasi istikrarsızlık ve siyasi çatışmalar yaz aylarına denk gelirse, bundan ilk hırpalanan turizm sektörü olur. Turizm sektörü deyip geçmeyin, ülke ekonomisine en az 30 milyar dolar kazandıran, dolaylı yoldan 30’dan fazla iş sahasına hayati kan pompalayan ve milyonlarca kişiye ekmek yediren bir sektördür turizm.

Türk turizmi iki-üç yıldır bütün zorluklara göğüs gererek, ülkenin parlak yıldızını soldurmamaya çalışıyor. Sigara yasağı, alkole yönelik mahalle baskısı, terör belası gibi engellere rağmen, turizmin bayrağı yere düşmedi. Ama artık yatırımcının tahammülü tükenmek üzere. Tatil için Türkiye’yi seçenlere huzursuz bir ortam yaratılıyor. Restoran ve otellere yasaklar, ağır vergi yükleri getiriliyor. Ülkemizde içki yasaklanıyormuş gibi Avrupa’da yayılan hava, turist trafiğimizi İspanya ve Yunanistan’a çevirmeye başladı. Buna bir de siyasi kavgalarımızın etkilerini eklerseniz, meydana hiç de hoş olmayan bir tablo ve bilanço çıkacaktır.

50 yıldır turizm işinin içindeyim. Turizmi yazmaya başladığım yıllarda, ülkemize gelen turist sayısı, yok denecek kadar azdı. Bugün ise dünyanın yedinci turizm ülkesiyiz ve gelir pastasından da, rakip ülkeleri çok kıskandıran büyük paylar almaktayız. Yarım asırda nereden nerelere geldik. Tuğla tuğla üstüne koyarak yükselen ve büyük emekler sarf eden Türkiye, bugün yapılan yanlışlar yüzünden, irtifa kaybetmeye başladı. Oysa yanlışa yönelme yerine doğruları arttırmaya çalışsak, turizmden sağladığımız dövizi birkaç katına çıkarırız.

Şunu kabul etmeliyiz ki, siyasi gerginlik Türk turizmine çok büyük zararlar veriyor. İktidarıyla muhalefetiyle ortalığı germemeye, hassas bir sektör olan turizmin önünü tıkamamaya çalışmalıyız. Demokrasilerin güçlü olduğu ülkelerde, turizm daha rahat gelişebiliyor. Demokrasiler ise besinlerini kavgadan değil, uzlaşmadan sevgiden ve hoşgörüden alıyorlar. Bir demokrasinin sağlam temeller üzerinde yükselmesi ve yaşaması için, diyalog kapısının sürekli açık kalması ve toplumda yeşeren tüm fikirlere saygı gösterilmesi gerekiyor. Önce dinlemesini öğrenmeli ve fikirlerimizi karşımızdakine uygarca anlatmalıyız. Artık bambaşka bir dünyada yaşıyoruz. Bu dünyada kavga, itişme, çatışma fazla taraftar ve sempati toplamıyor. Hele yaşadığımız bölgede, huzura tam muhtacız. İçte ve dışta sulh içinde yaşamalı, kimselere bir şeyler dayatmaya kalkışmamalı, komşularımızı rahatsız etmemeli, burnumuzu her yere sokmamalıyız.

Sadece turizmin ayakta kalması, ekonominin sağlığının bozulmaması için değil, adımlarımızı milletimizin huzur ve refahını düşünerek de atmalıyız. İktidarı da, muhalefeti de buna dikkat eder, ortalığı germemeye, ülkenin ve yurttaşların huzurunu bozmamaya özen gösterirlerse, bundan hepimiz karlı çıkarız.