Tonguç 117 Yaşında

MEHMET ŞENER

1947 AKSU KÖY ENSTİTÜSÜ MEZUNU

EMEKLİ ÖĞRETMEN

 

Başlığı görünce ne geçti aklınızdan,

Okuyun, ne çıkacak bakalım, yazıdan?

“Milletin efendisi, üretici köylü” demişti Mustafa Kemal.

Öyleyse, hizmette hedef köylü olmalı.

Mustafa Kemal onları Çanakkale’de tanıdı. Kurtuluş Savaşı’nda yanında onlar vardı.

Ben, o efendilerden birinin çocuğuyum. Mutluyum.

Köy Enstitülerinde okudum, gururluyum.

Gücümü Mustafa Kemal’den, Hasan Ali Yücel’den ve İsmail Hakkı Tonguç’tan aldım.

86 yaşında, yazmak hizmetse, görev başındayım.

Kağıdı nimet bildim, tarihin kapısını açtım.

Toplumları yücelten hizmetler, batıran ihanetler tarih kitaplarında yer alır.

Türk tarihinde 95 yıl önceye baktığımızda, takvim üç 19 u sıraya alır, Mustafa Kemal Samsun’da selamlanır.

Emperyalizmle savaş, üç yıl sürer, Cumhuriyet kurulur, tapusu Lozan’dan alınır.

Hedef çağı yakalamak, yolu cehaleti yenmek,

Devrimler sırada, eğitim öğretim masada.

Üretici kuşaklar yetiştirmek için Köy Enstitüleri açılır. 

Mazlum uluslara yapılabilirliğini gösterdiğimiz iki ilk. Biri Kurtuluş Savaşı, biri Köy Enstitüleri.

Emperyalist emeller yok, bağımsızlık var.

Köy Enstitüleri ile Anadolu özünü buldu.

Mimarı İsmail Hakkı Tonguç oldu.

İsmail Hakkı Tonguç, 1897 Silistre (Bulgaristan) doğumlu. İlköğretimden (Rüştiye) den sonra, İstanbul’a gelir. Kastamonu Muallim mektebine girer. Okulu İstanbul’da bitirir.

Çok yerde Resim-İş öğretmenliği yapar. Mustafa Kemal’den aldığı görevle, Avrupa’da eğitim ve öğretim üzerine eklemeler çıkartmalar yapar.   

Birikimi, Türkiye’de Köy Enstitüleriyle eser olur.

Cumhuriyet tarihinde hiçbir yatırım, tüm yurdu Köy Enstitüleri kadar kucaklamamıştır.

Hem de hangi şartlarda.

2.Dünya Savaşı yılları. Para yok, pul yok. Şartlar zor. 

Cumhuriyetin 17. Yılında 17 Nisan altı çizilen tarih.

Tonguç öze güvendi, yer gösterdi.

1940 yılında 14, sonraki 3-4 yılda sayı 20’yi buldu. 1948 de açılanla Köy Enstitüsü sayısı 21 oldu.

Köy Enstitülerinin geniş arazileri,1950’den sonra yağmalandı.

İşleyenin, üretenin hakkı yok. 

İsmail Hakkı Tonguç, 1954 yılında emekli oldu.

23 Haziran 1960‘da aramızdan ayrıldı.

54. ölüm yıldönümü, anılacak desem, tarih için doğru.

Biz onu hiç unutmadık ki!

Köy Enstitüleri ile Türk tarihinde olmayan oldu.

Aydın bir köylü kuşak yetişti. Yetiştirdiği fidanlar meyveye durdu, yazdıkları okuyucu buldu.

Çoklarında kitapların adı, yazarının adını aştı.

İkisi ışık verenlerden:

1-İsmail Hakkı Tonguç- Canlandırılacak Köy                                                                                  

2-Hasan Ali Yücel- Hürriyet gene Hürriyet

12 si ışık alanlardan:

1- Cavit Binbaşıoğlu - Türk Eğitim Tarihi                                                                         

2- Pakize Türkoğlu - Tonguç ve Enstitüleri                                                                                        

3- Mehmet Başaran - Ahlat Ağacı                                                                                         

4- Fakir Baykurt - Yılanların Öcü                                                                                                   

5- Talip Apaydın - Sarı Traktör                                                                                                 

6- Mahmut Makal - Bizim Köy                                                                                                    

7- Dursun Kut - Demetli Yıllar                                                                                          

8- Dursun Akçam - Köyden İndim Şehire                                                                                            

9- Emin Özdemir - Eleştirel Okuma                                                                                                    

10- Hatun Birsen Başaran - Can Evimde Mor Isırgan                                                                               

11- Behzat Ay – Dor Ali                                                                                                                         

12- Ali Oğuz Kahya - Serik Postası gazetesi ve Murtaza

Eser çok, yazar çok, liste uzamasın. Köy Enstitülerinde armuda ahlat aşılanmadı. Doğayla, kültürle barışık, toprağı işledik.

Tüketiciliği geçtik, üreticiliği seçtik.

Hasan Ali’nin (Yücel’in) bir sözü yazıya nokta olsun.

-Konferans öğretmeni olmayın, onu zaten imamlar yapıyor.

Bizler, bu sözü tuttuk.

Yayın Tarihi
17.06.2014
Bu makale 7225 kişi tarafından okunmuştur.
Bu Haber İçin Yorum Yapın
NOT: E-Mail adresiniz web sitemiz üzerinde yayınlanmayacaktır.
CAPTCHA Image
Bu makaleye ilk yorumu yazan siz olun.

Yazara Ait Diğer Makaleler

Çerez Kullanımı

Kullandığımız çerezler hakkında bilgi almak ve haklarınızı öğrenmek için Çerez Politikamıza bakabilirsiniz.

Daha Fazla

Arama Yap!