Antalya Liste Dışı

Geçtiğimiz ayın son haftasında Antalya yerel gazetelerinin hemen tamamında tarım sektörünü ve kırsal alanı sosyo-ekonomik bakımdan yakından ilgilendiren bir konu yer alıyordu. 24 Temmuz 2011 tarihli Hürriyet Gazetesi’nin de Akdeniz ekinin ekonomi sayfasının ana konusu Antalya’nın Avrupa Birliğinin IPARD desteğinden yararlanamayacağı konusuydu. Konu önemliydi ve alt başlıkta “Antalya’ya neden yok” diye soruluyordu. Yazıyı okuyunca 2010 yılında kaleme aldığım “Antalya’ya neden destek yok” başlıklı yazımı hatırladım. Başlıklar örtüşüyordu. Geçen yıl yazdığımız yazımızda konuyu ayrıntılı olarak ele almıştık. Koşullar değişmediği için yazıyı tekrar vermeyeceğim (ancak istenirse http://www.antalyabugun.com/?page=makale&MID=10721 adresi ziyaret edilerek okunabilir).

Söz konusu yazımızı tanıştığımız kentimizin bazı sayın vekilleriyle bazen seyahat sırasında, bazen de çeşitli toplantılarda görüştüğümüz de dile getirdik, tartıştık. Yine görüşlerimizi elektronik posta ile diğer vekillerimize de sunduk ve doğal olarak tüm kamuoyu ile de paylaştık.

Belirtmek gerekir ki; doğru ve objektif gerekçelere dayandırılmış etkili çalışmalarla ve Antalya’nın 2011 IPARD kapsamında yer alması sağlanabilirdi. En azından illerin seçilme kriterlerinin görüşüldüğü komisyonlarda ve karar mekanizmalarında rol alınarak, süreç belirli ölçüde ilimiz lehine çevrilebilirdi… Bu alanda sayın vekillerimiz ve il bürokratlarımız hiçbir şey yapmamıştır, demek istemiyoruz. Hatta inanıyoruz ki önemli etkinlikler gerçekleştirilmiş ve çabalar gösterilmiştir, ancak bu girişimler yetersiz kalmıştır ve bu nedenle başarılı olunamamıştır, diye iyimser düşünmek gerekiyor.

IPARD neyi hedefliyor ve Antalya kapsam dışında kalarak neler kaybetti?

Tarımsal kalkınmaya katkı sağlamak ve ivme kazandırmak amacıyla Avrupa Birliği’nin aday ve potansiyel aday ülkelerde başlattığı kısaca IPARD olarak ifade edilen Tarımsal ve Kırsal Kalkınma Programı Türkiye’de ilk kez 2008 yılında başlamış, 2010’da ilk hibe destekler verilmişti. Bu yıl, yani 2011 yılında ise ikinci IPARD destekleri aynı amaçla ulusal düzeyde açıldı.

Ancak 2010 yılında olduğu gibi 2011 yılında da Antalya liste dışında kaldı. Destekleme kapsamındaki iller listesinde yer alan Akdeniz Bölgesi illerinden Isparta ve Afyonkarahisar Avrupa Birliği Katılım Öncesi Yardım aracı olan IPARD desteklerinden yararlanabiliyor. Türkiye genelinde 20 ilin kullanımına açılan hibe programı ile 872 milyon Avro destek sağlanması öngörülüyor. Destek alt limiti 15 bin Avro iken, üst limit ise 3 milyon Avroyu buluyor. Bu bir işletme için önemli bir rakam. Ayrıca gençleri tarımda tutmak ve genç girişimcilerin tarım sektörüne yatırım yapmalarını sağlamak üzere 40 yaşın altındaki yatırımcılara önemli avantajlar sağlanıyor ki; bu grupta bulunanlara destek oranı %55 ve yatırımının dağlık bölgelerde olması durumunda hibe oranı %60’a çıkıyor. Bu iki özelliğin birlikte taşınması durumunda hibe oranı %65’e kadar çıkıyor.

Antalya’nın bu iki özellik bakımından önemli potansiyele sahip olduğu açıktır. Hem kırsal alandaki gizli ve açık issizlik sorununu aşmak üzere gençlerin tarımsal üretim faaliyetine devamının sağlanması ve hem de genç girişimcilerin yeni yatırımlar yapmalarına olanak sağlanması bakımından önemlidir. Ayrıca Antalya her ne kadar merkez kent yerleşimi bakımından sahil kesiminde kurulmuş ise de; Akseki, Elmalı, Gündoğmuş , İbradı ve Korkuteli gibi ilçeler tam olarak dağlık ve ormanlık alandan oluşmakta, diğer bazı sahil ilçelerin ise yine dağlık yerleşim bölgeleri bulunmaktadır.

Antalya’nın 2010‘dan sonra 2011 IPARD listesinde de olmaması Antalya’nın bu alandaki önemli potansiyelinin harekete geçirilememesi anlamını taşıyor.

Bu durum bir yandan somut olarak Antalya’lı yatırımcıların enerjilerini ve kaynaklarını diğer bölgelere transfer etmesine yol açarken; buna karşın diğer bölgelerin Antalya’lı yatırımcıların bilgi, beceri ve yeteneğinden yararlanmasına da olanak sağlayacaktır. Ancak çok daha önemlisi Antalya’nın liste dışında kalmasıyla kırsal alandaki özellikle genç nüfusa yönelik iş piyasası ve istihdamına yönelik beklenen olası olanaklar bölge insanına sunulmamış olacaktır.